134 projeye 35 milyar dolar!

Artan altyapı yatırım ihtiyacını karşılamak için kullanılan alternatif finansman modellerinden Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) kapsamında, Türkiye'de bugüne kadar işletmede ve yapım aşamasında olan, toplam değeri 35 milyar doları aşan 134 projenin sözleşmesi imzalandı.

AA muhabirinin, Kalkınma Bakanlığı'nın internet sitesinde yer alan ''Dünyada ve Türkiye'de Kamu-Özel İşbirliği Uygulamalarına İlişkin Gelişmeler'' adlı rapordan derlediği bilgilere göre, Türkiye'de, 1994 yılında çıkarılan ''Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli ile Yaptırılması Hakkında Kanun'' ile yaygınlaşan, otoyollardan hava alanlarına, yat limanlarından gümrük kapılarına kadar pek çok sektörde KÖİ projeleri uygulanıyor.

Bu kapsamda bugüne kadar kamu ile özel sektör, işletmede ve yapım aşamasında olan toplam değeri 35 milyar dolar olan 134 projede işbirliği yaptı.

KÖİ projeleri, ''Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu'' kapsamında Yap-Kirala modeli ile gerçekleştirilecek entegre sağlık kampüsleriyle de yeni bir boyut kazandı.

Enerji, eğitim, sağlık, ulaşım

Ayrıca, ''Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'' ile eğitim-öğretim tesislerinin, ''Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanunu'' ile de yurt ve benzeri öğrenci konaklama tesislerinin KÖİ yöntemiyle gerçekleştirilmesinin yolu açıldı.

Türkiye'de, Yap-İşlet-Devret ve Sağlık Hizmetleri kanunları kapsamında bugüne kadar, toplam 137 proje için Yüksek Planlama Kurulundan (YPK) yetki alındı. Yetki alınan 137 projeden 42'sinin uygulama sözleşmesi imzalandı. Son 3 yıllık süreç içerisinde ise 19 projeyle YPK'dan en fazla yetki alan sektör, entegre kampüsleri inşaasıyla hizmetlerini daha modern koşullarda sunmayı amaçlayan sağlık sektörü oldu.

Söz konusu projelere ilaveten, YPK yetkisine tabi olmayan 17 otoyol hizmet tesisi projesi ve 25 enerji projesi yap-işlet-devret (YİD) modeli ile hayata geçirildi. Bunlara ilaveten enerji sektöründe, halihazırda işletmede olan 13 İşletme Hakkı Devri (İHD) ve 5 Yap-İşlet modelli KÖİ projesi bulunuyor.

İşletmede ve yapım aşamasında olan KÖİ projeleri birlikte düşünüldüğünde bugüne kadar toplam değeri 35 milyar doları aşan 134 projenin sözleşmesi imzalandı.

Havaalanında 13 milyar, enerjide 10,4 milyar dolarlık proje

İşletmede olan KÖİ projelerinin büyüklüğü 26 milyar 42 milyon dolar. Bu projelerin sektörel dağılımına bakıldığında, 12 milyar 580 milyon dolar ile hava alanı projeleri, kamu ile özel sektörün ekonomik büyüklük açısından ortak oldukları en büyük alan oldu.

Bunu 10 milyar 221 milyon dolar ile enerji tesisi projeleri, 1 milyar 493 milyon dolarla da liman projeleri takip etti.

Yapım aşamasında olan projelerin büyüklüğü ise 9 milyar 335 milyon dolar. Bu projelere bakıldığında ise kamu ile özel sektör ortaklığının rakamsal anlamda en fazla işbirliği yaptığı alan 8 milyar dolar ile kara yolu projeleri oldu.

Bunu 539 milyon dolar ile hava alanı projeleri, 385 milyon dolarla da sağlık tesisi projeleri takip etti.

Toplamda ise kamu özel işbirliği ile yaklaşık 13 milyar dolarlık havaalanı, 10,5 milyar dolarlık enerji ve 8,2 milyar dolarlık karayolu projesi hayata geçirildi ya da bu alandaki projeler için sözleşme imzalandı.