Merkez Bankası: Yıllık enflasyon gıdada geriledi

TCMB Nisan Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu yayınlandı.

Rapora göre, yıllık enflasyon gıdada gerilerken, diğer gruplarda yükseldi. Hizmet grubunda aylık fiyat artışı yüksek seyretmeye devam ederken, son dönemde öne çıkan alt gruplara ek olarak ulaştırma hizmetlerinin aylık enflasyonu bayramın etkisiyle hızlı yükseldi.

Temel mal grubunda mevsimsel etkilerden arındırılmış aylık fiyat artışı yavaşladı. Bu gelişmede, otomobil fiyatlarındaki ılımlı fiyat artışı kaynaklı olarak dayanıklı mal grubu etkili oldu.

Gıda grubunda, aylık fiyat artışını işlenmemiş gıda alt grubu sürüklemeye devam ederken, işlenmiş gıda enflasyonundaki ılımlı seyir korundu.

Enerji grubu, yükselen akaryakıt fiyatlarının doğalgazdaki mekanik etki kaynaklı düşüşle dengelenmesi sonucu aylık bazda değişim göstermedi.

Aylık üretici fiyat artışı güçlü seyrini korurken, yıllık üretici enflasyonu yükselmeye devam etti. Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, fiyat artışlarının genele yayıldığı ve sermaye malları dışında kalan gruplarda daha belirgin olduğu gözlendi. Bu görünüm altında, mevsimsellikten arındırılmış verilerle, B ve C göstergelerinin aylık artış oranları zayıflama eğilimini korumakla birlikte Enflasyon Raporu öngörülerinin üzerinde kalmaya devam etti. Göstergelerin yıllık enflasyonları ise bir miktar artış kaydetti.

B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 0,83 ve 0,60 puan artarak yüzde 72,72 ve yüzde 75,81 olarak gerçekleşti.

Bu dönemde doğalgazın aylık tüketici enflasyonuna mekanik etkisi -0,14 puan oldu. Yıllık tüketici enflasyonuna katkılar incelendiğinde, bir önceki aya göre alkol-tütün-altın, temel mallar, enerji, hizmet gruplarının katkıları sırasıyla 0,47, 0,39, 0,38, 0,36 puan artarken, gıda grubunun katkısı 0,30 puan azaldı. Fiyat artışları B endeksini oluşturan gruplardan işlenmiş gıdada ılımlı seyrini sürdürürken, temel mal ve hizmet gruplarında yavaşlama kaydetti.

ULAŞTIRMA HİZMETLERİ BELİRGİN FİYAT ARTIŞIYLA ÖNE ÇIKAN ALT GRUP OLDU

Hizmet fiyatları nisan ayında yüzde 4,16 artarken, grup yıllık enflasyonu 0,51 puan yükselişle yüzde 96,99 oldu. Aylık bazda fiyat artışları alt gruplar geneline yayılırken, ulaştırma hizmetleri belirgin fiyat artışıyla öne çıktı. Yıllık enflasyon haberleşme alt grubunda gerilerken, diğer hizmetlerde yatay seyretti. Ulaştırma başta olmak üzere diğer alt gruplarda ise yükseldi.

Ulaştırma hizmetleri fiyatlarında gözlenen yüksek aylık artışta Ramazan Bayramı nedeniyle şehirlerarası yolcu taşımacılığında görülen yükseliş belirleyici oldu. Artış oranı kara yolunda yüzde 34,24, hava yolunda yüzde 17,69 olarak gerçekleşti.

Başta et olmak üzere gıda fiyatlarının etkilediği lokanta-otel alt grubunda enflasyon yüzde 4,69 ile önceki aya kıyasla güçlendi. Kiralar aylık bazda yüzde 4,61 artışla yavaşlama eğilimini devam ettirirken, bu alt grupta yıllık enflasyon 0,52 puan yükselişle yüzde 124,47’ye ulaştı.

Bu dönemde, haberleşme hizmetlerinin aylık fiyat artışı yüzde 4,45 ile yüksek seyrini sürdürdü. Diğer hizmetler alt grubunda aylık fiyat artışları yavaşladı.

Bu alt gruptaki fiyat artışında, sigorta ve eğlence-kültür kalemleri öne çıktı. Temel mal grubu yıllık enflasyonu 0,68 puan artışla yüzde 57,14 oldu. Nisan ayında yıllık enflasyon dayanıklı mallarda gerilerken, diğer alt gruplarda yükseldi. Dayanıklı mal (altın hariç) fiyatları yüzde 2,28 artarken, alt grup yıllık enflasyonu 1,21 puan düşüşle yüzde 59,90 olarak gerçekleşti.

Otomobil fiyatlarındaki yüzde 1,20'lik ılımlı artış alt grup aylık enflasyonunu sınırlarken, mobilyadaki yüzde 6,37 ve beyaz eşyadaki yüzde 2,67'lik yükselişler gücünü korudu.

Diğer temel mallar alt grubunda fiyatlar yüzde 3,01 yükselirken, yıllık enflasyon 2,94 puan artışla yüzde 58,19 seviyesine ulaştı.

İNDİRİM SEZONUNDAN ÇIKILMASI SONUCU GİYİM VE AYAKKABI FİYATLARI ARTTI

Alt grup aylık enflasyonunda ev ile ilgili temizlik malzemeleri, kişisel bakım ürünleri ile konutun bakım ve onarımı kalemleri belirleyici oldu. İndirim sezonundan çıkılması sonucu mevsimsel etkilerle giyim ve ayakkabı fiyatları nisan ayında yüzde 4,60 yükselirken, alt grup yıllık enflasyonu 1,15 puan artarak yüzde 50,27 olarak gerçekleşti.

Enerji fiyatları nisanda yatay seyrederken, grup yıllık enflasyonu düşük bazın etkisiyle 5,51 puan artarak yüzde 42,83 oldu. Türk lirası cinsi petrol fiyatlarındaki gelişmelerle akaryakıt fiyatları yüzde 2,82 arttı. Tüp gazda fiyat artışları yüzde 1,72 ile önceki aya göre zayıflarken, doğalgaz fiyatları tüketimdeki düşüşe bağlı olarak mevsimsel geçiş etkisiyle yüzde 5,75 geriledi.

Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları geçen ay yüzde 2,78 yükselirken, yıllık enflasyon 1,91 puan düşerek yüzde 68,50 seviyesine geriledi. Yıllık enflasyon işlenmemiş gıdada 6,29 puan düşerek yüzde 77,85 oranında gerçekleşirken, işlenmiş gıdada 1,22 puan artışla yüzde 60,19 oldu.

Mevsimsellikten arındırılmış verilerle, sebze fiyatlarındaki düşüş kaynaklı taze meyve sebze fiyatları bu ay yataya yakın seyretti. Diğer işlenmemiş gıda grubunda kırmızı ve beyaz et fiyatlarındaki artış güçlü seyrini nisan ayında da korurken, grupta izlenen yüzde 5,83'lük yüksek enflasyonda etkili oldu. Böylelikle, işlenmemiş gıda aylık enflasyonu yüzde 3,85 seviyesinde gerçekleşti.

İŞLENMİŞ GIDA GRUBU AYLIK ENFLASYONU ILIMLI SEYRİNİ KORUDU

İşlenmiş gıda grubu aylık enflasyonu ise yüzde 1,75 ile ılımlı görünümünü korurken, şekerleme ve çikolatalar ile konserve sebze ürünlerinde fiyatlar belirgin şekilde arttı. Tütün ürünleri üretici firma kaynaklı gelişmelere istinaden nisanda yüzde 10,53 artarken, bu grupta yıllık enflasyon 17,19 puan artışla yüzde 80,47 oldu.

Yurt içi üretici fiyatları nisanda yüzde 3,60 artarken, yıllık enflasyon 4,19 puan yükselerek yüzde 55,66 oldu.

Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, enerji, dayanıksız tüketim ve dayanıklı tüketim kalemlerinde aylık fiyat artış oranları sırasıyla yüzde 5,08, yüzde 4,77 ve yüzde 3,63 olarak gerçekleşti.

Aylık fiyat gelişmeleri sektörler bazında incelendiğinde, artışların genele yayıldığı izlendi. Tütün ürünleri, metal cevherleri, elektrik-gaz, ham petrol ve doğalgaz, diğer metalik olmayan mineral ürünler, giyim eşyası ve gıda ürünleri öne çıkan alt gruplar oldu.