Doların yükselmesinin sürpriz sonucu
Evler kapış kapış gidecek
Fed’in açıklamaları Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerden sıcak para çıkışına yol açsa da JP Morgan Başekonomisti Mehmet Özhabeş’e göre TL’nin ucuzlaması, yabancılara Türkiye’de gayrimenkulü nispeten ucuz gösterip, talebi artırabilir.
Amerikan Merkez Bankası’nın (FED) parasal genişlemede yavaşlama sinyali vermesinin konut sektörüne yansımalarını değerlendiren JP Morgan Chase Başekonomisti Mehmet Özhabeş, kararın pazarda önemli değişikliklere sebep olduğunu söyledi.
Özhabeş, Fed’in kararının ardından en önemli unsur olarak Hazine bonosu faizlerinin bir anda yükseldiğini, buna bağlı olarak mortgage faizlerinin arttığını belirterek, 30 yıllık mortgage faizlerinin Mayıs ayında yüzde 3,5’ten, yüzde 4,3 seviyelerine çıktığını da kaydetti.
Bunun da Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerden sıcak paranın çıkmasına sebep olduğunu belirten Özhabeş şöyle konuştu: “Bu çıkış Türkiye’de döviz kurunu, borsayı ve tahvil faizlerini etkiledi. Fakat Türkiye’deki gayrimenkul sektörü özelinde önemli bir etki olacağını düşünmüyorum. Aksine Türk Lirası’nın ucuzlaması, yabancılar için Türkiye’de gayrimenkulü nispeten ucuz gösterir. Bu da zaten var olan talebi artıracaktır.”
TAKSİTLER YÜKSELDİ
Diğer taraftan FED’in açıklamalarının Türkiye konut piyasasındaki faiz oranlarını da kısa sürede etkilediği gözlendi. FED’in açıklamalarından sonra yatırımcılar paralarını Türkiye ve benzeri gelişen piyasalardan ABD’ye geri çekmek isteyince, gelişen pazarların faiz oranları yükseldi. Bu gelişmelerin sonucunda, Türkiye’de de konut kredisi faiz oranları yeniden yükselişe geçti. Konutkredisi.com.tr verilerine göre, 17 Haziran itibariyle 10 yıl vadede yüzde 0,62 olan en düşük konut kredisi faiz oranı 8 Temmuz itibariyle yüzde 0,71’e yükseldi. Böylece 100 bin TL’lik konut kredisinin aylık 1.180 TL olan 120 ay vadede taksiti 60 TL yükselerek 1.240 TL’ye çıktı. Uzmanlar konut fiyatlarında artışın sürebileceğini belirtiyor.
YILLIK GELİRİN YÜZDE 19’U EV TAKSİDİNE
Faizlerdeki artışın Amerika’da konut sektörünü olumsuz etkileyebilir endişesini artırdığını ancak bu endişenin yersiz olduğunu vurgulayan Özhabeş, “Zaten Fed Başkanı Bernanke, yüksek faizlerin ekonominin gelişmesini tehdit etmesi durumunda buna karşı adım atacaklarını söyledi. Böyle bir durumda faizlerin tekrar düşmesi için politikalarını değiştirebilirler. Buarada bir başka etken de ev fiyatlarının artması. Fiyatlar bir yıl önceye göre yüzde 12 arttı.
GEÇEN YIL %15’Tİ
Konutlarda ödenebilirlik için baktığımız gösterge şu; orta gelirli bir aile, ortalama fiyatta ev almak için yıllık gelirlerinin ne kadarını mortgage ödemesine ayırması gerekiyor? Bu gösterge geçen yıl yüzde 15 idi, şimde yüzde 19’a çıktı. “
AMERİKALI UYKUDAN UYANDI
Özhabeş, Amerika’da ev almak için yapılan mortgage başvurularının düşmediğine vurgu yaparak, “Aslında faizlerin artması, konut almayı düşünen ancak acele etmeyen bir çok kişiye faizlerin sonsuza kadar düşük seviyede kalmayacağını hatırlattı ve bu aileleri uykudan uyandırdı. Bir başka etken de ev fiyatlarının artması ve bunun fiyatların daha da artacağı beklentisi oluşturması. Şu an tüketicilerin yüzde 57’si, fiyatların daha da artacağını bekliyor. Bir yıl önce bu oran yüzde 35’ti” şeklinde konuştu. Özhabeş, konutta fiyat artışı beklentisinin faizlerin artmasına rağmen konutlara talebi canlı tuttuğunu da sözlerine ekledi.
2013 HEDEFİ 3 MİLYAR DOLAR
Yabancı yatırımcıya mülk satışını kolaylaştıran Mütekabiliyet Yasası’yla Türkiye konut sektörünün yabancıya satış hedefleri de yükseldi. Bu yıl yabancıya satışta 3 milyar dolara ulaşması hedefleniyor.