'İstanbul'a iki yeni şehir kuracağız'
Yeni nüfusun gelişi engellenecek
Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, Teke Tek'te Fatih Altaylı'nın sorularını yanıtladı Gazete Habertürk Genel Yayın Yönetmeni Teke Tek programında Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar'ı ağırladı.
Altaylı'nın kanser hastası kız öğrenci Dilek Özçelik'le yaşanan diyaloğu hatırlatması üzerine Bakan Bayraktar, İstiklal Marşı Şairi Mehmet Akif Ersoy'un dizeleriyle yanıt verdi:
ZALİMİN HASMIYIM AMMA SEVERİM MAZLUMU
"Polemik olmasın diye cevap vermeyeceğim ama bizim yetişme tarzımız, çocukluğumuzdan beri geliş yapımız, bakışımızı Mehmet Akif'in mısralarıyla söyleyebilirim. Şöyle:
Kanayan bir yara gördüm mü yanar ta ciğerim/Onu dindirmek için kamçı yerim, çifte yerim!/Adam aldırmada geç git! , diyemem aldırırım./ Çiğnerim, çiğnenirim, hakkı tutar kaldırırım!/Zalimin hasmıyım amma severim mazlumu..." diyorum, başka bir şey demiyorum. Ben bu iki mısrayla cevap vermek istemiyorum."
Ağırlıklı olarak kentsel dönüşümün konuşulduğu programda Bakan Bayraktar'ın Fatih Altaylı'nın sorularına verdiği yanıtlar şöyle:
TÜRKİYE'DEKİ KONUT SON 130 YILIN OLAYIDIR
AK Parti'nin 2011 seçimine girerken telaffuzları vardı taahhütleri vardı. Hükümetin programında planlı kentleşme ve konut üretimi vardı. Burada bir takım hedefler vardı. Biz işe o doğrultuda koyulduk. Şehirleşme ve konut Türkiye'de son 130 yılın olayı. Bugün de devam ediyor. Türkiye'nin genel tablosunda gecekondulaşma ve çarpık yapılaşma bir vaka. Barınmaya ihtiyacı olan insanların ev alacak parası yok, mesele burada. Zengin kirada da oturabilir, para bulduğu zaman daha iyi bir yere taşınabilir. Dünya iki kutuba ayrılmıştı. Sosyalist ülkelere baktığımızda dev bloklarla işi çözmeye çalıştılar. Diğer tarafta Avrupa'da Almanya, Japonya ve ABD'deki gibi gelişmiş ülkelere baktığımızda onlar çok ileride. Şehirlerini düzenli kurmuşlar. Gelişmiş ülkeler şehirin stresinden kurtulmak için şehirin dışına, banliyösüne gitmeye başlamış. Bizim gibi gelişmekte olan ülkelerde de şehirlerin etrafında çöküntü alanları, gecekondu alanları oluşmuş. Ters bir benzeşim olmuş.
KEŞKE YAPMASAYDIK DEDİĞİMİZ ŞEYLER OLDU
Keşke yapmasaydık dediğimiz projeler var. Mesela Bursa Osmangazi'de. Ancak hiçbir şekilde kasıtlı yok. Bundan sonra aynı hataları tekrar etmelim diye düşünüyoruz. Çok net ve samimiyetlimle söylüyorum AK Partili belediyeler çok daha gayretli. Ama diyelim ki, Kartal Belediyesi'ne hem kira yardımı hem imarlarını yaptık, kentsel dönüşümü yapsınlar diye. Uşak'ta da öyle. BDP olsun, CHP olsun, MHP olsun, yeter ki kentsel dönüşümü yapsınlar, gidip alınlarımdan öpesim geliyor. Biz her türlü desteği veriyoruz. Şu anda vatandaşlar Beyoğlu Belediyesi'ne hücum edip 'Niye A mahallesine kentsel dönüşüm yaptınız da bize yapmadınız' diyorlar. Vatandaşa her bakımdan kolaylık yapıyoruz. Kentsel dönüşüme imar artışı olarak bakmıyoruz. Riskli bölgelerde imar artışı vermiyoruz. Ama mecburiyet varsa titiz bir çalışma yaparak izni veriyoruz. Şehirlerimizin marka değerini arttırmak için her şeyi yapacağız.
TUVALETİ YOKTU AMA ŞİMDİ PIRIL PIRIL OLDU
Sulukule'de toprak sahibi bir Allah'ın kulunu oradan göndermedik. Roman vatandaşımız olsun diğer vatandaşlarımız olsun. 700 küsur konutu hak sahiplerine verdik. Vatandaşlarımıza Taşoluk'tan daireler verdik. Başka ne yapabilirdik deyince bana kızıyorlar. Oradaki kiracılara da daire verecektiniz diyorlar. Ama orada yoğunluğu arttırıyorsun. Orası tarihi bölge, surlar var, yüksekliği geçmemez lazım. Orada yüzde 35 hak sahibi Roman vatandaşı var. Onların hepsine daire verdik. Oradaki tuvaletlerde tuvalet yok, kapı pencere yoktu. Ciddi sıkıntılı bir durum vardı. Yasaya aykırı oluşumlar hayat bulacak noktadaydı. Orası şimdi pırıl pırıl oldu. İsteriz ki, orada Roman kültürü yaşasın. O kültürü yaşatmak için Romanlar'a çarşı yaptık. Birtakım kesimler işi kaşıdalar ama elhamdülillah orası bitti, pırıl pırıl oldu.
İSTANBUL'DA İKİ YENİ ŞEHİR DAHA KURACAĞIZ
İstanbul'da iki yeni şehir kuracağız. Bu yeni nüfusun gelmesini engelleyecek bir şeydir. İstanbul'a her çantasını alıp gelen 'Benim burada bir işim olmazsa barınamam' diyecek. Anadolu'da yeni cazibe merkezi oluşturmak için ciddi gayret içerisindeyiz. Barış süreciyle birlikte doğu ve güneydoğuda yeni hamleler yapacağız. İstanbul'da çok ciddi bir şekilde ulaşıma yatırım yapıldı. Bunu hem Ulaştırma Bakanlığı hem de Büyükşehir Belediyemiz yaptı. İstanbul dünyada 16-17. büyük metropol. Bizim ülkemiz Avrupa ülkelerine benzemiyor. Almanya 360 bin kilometrekare, ülke nüfusunu çok güzel yaymış. Orada şehirde ne varsa köyde de o var. İnsanlar orada köyde durmak istiyor. Fransa da hızlı trenle bunu çözmeye çalışmış. Ama bizim gibi ülkelerde büyük şehirler var. İstanbul'u New York gibi desantralize etmek lâzım. Bizim hesabımız kitabımız İstanbul'un tarihi bölgelerindeki evi alıp şehrin dışındaki cazibe merkezlerine taşıyacağı.
BAKIRKÖY'DE VATANDAŞIN SESİNE KULAK VERDİK
Belediyeden alınmış oybirliğiyle bir karar olduğunu bilmiyorum. Belediye müracaat etmiş, 3 ay içerisinde imar planı yapılmadığı için bize gelmiş. Etrafta yapılaşma rejimi neyse biz orada konutlarda 2, ticarette 2,5 imarı verdik, vatandaşın haklı talebini yerine getirdik. Biz 'vatandaşın yerinden kes para vermeden park yap' diyoruz.
İZMİR'İN YÜZDE 70'İNİN YENİLENMESİ GEREKİYOR
Esenler'in yüzde 70'inin yenilenmesi lazım. 650-700 bin civarında nüfusu var, 150 bin civarında hane var. Bir 100 binin yenilenmesi lazım. Şu anda yaklaşık 8 bin civarında yıkıldı. İzmir'in de yüzde 70'nin, Bursa'nın yüzde 50'sinin, Kocaeli'nde, Bolu'da, Düzce'de belediye ile TOKİ ortaklaşma çalışmaları var. Van'da çalışmalara devam edeceğiz. Gaziantep'de ve İslahiye'de aynı şekilde. Türkiye'de şu anda yaklaşık 550-600 bin hane olarak ya rezerv ya kentsel dönüşüm alanında çalışmalarımız devam ediyor. Hedefimiz 200 bin konutu yıkmaktır.
KENTSEL DÖNÜŞÜM AYNI ZAMANDA ÇEVRECİLİKTİR
Biz 2B'den gelen paranın yüzde 90'ı almak için talep ettik ama kendimiz de çok ciddi kaynak üretiyoruz. İller Bankası belediyelere kentsel dönüşüm çerçevesinde daha fazla yardım edecek. Şu anda kendi imkanlarımızla 350-400 milyona yakın bir para ürettik. Belediyelere 50 milyondan fazla para verdik vermeye devam ediyoruz. Kentsel dönüşüm sadece binaları yıkıp yenisini yapmak değil, çevreyi düzenlemek, yeşil alanlar yapmaktır. Pillerin, atık yağların, katı atıkların toplanması gibi çok ciddi çalışmalarımız var. Bu işlemler de kalitenin arttırılmasıdır. İstanbul'da yeni kuracağımız yerleşimlerde kesinlikle Başbakanımızın talimatlarına uyacağız. Katları az yapacağız, yeşil alanlar yapacağız, parklar ve bahçeler yapılacak.
ATIKLARLA İLGİLİ CİDDİ YÖNETMELİK YAPIYORUZ
Atık yağların toplanmasıyla ilgili Maliye Bakanlığı'yla ortaklaşa yeni bir yönetmelik yapıyoruz. Vergiyi çok minimize ediyoruz. Çevreyle ilgili 20'nin üzerinde yönetmelik vardı. Biz bunları 3'e indiriyoruz. Tüm attıklarla ilgili çok ciddi şekilde yönetmelikler yapıyoruz. Halkımızı bilinçlendirme noktasında çok ciddi çalışmalarımız var. Bu konuda Avrupa'yla, Çin'le, Hindistan'la yarışıyoruz.ö
BU PARALARI BELEDİYELERE TEVZİ EDİYORUZ
Türkiye'de modern katı atık tesisi 70 tanedir. Geldiğimizde bu rakam 15'di. Katı atık depolamada 50 milyona hizmet verir noktaya geldik. Atık su arıtma tesislerinde çok ciddi mesafe aldık. Tüm belediyelerin atık su arıtma tesislerinin yüzde 50'sini ödüyoruz. Bizim 2 katrilyon bütçemiz var ama döner sermaye ile gelip giden paralarımız var. Bu paraları belediyelere tevzi ediyoruz.
VATANDAŞLARIMIZDAN DESTEK BEKLİYORUZ
Özellikle vatandaşlarımıza afet riski alanlarının dönüştürülmesi kapsamında onlardan destek bekliyorum. 1999 dephreminden önce yapılan, risk taşıyan binaların risk tespit raporlarını yaptırsınlar. Bakanlığımızın internet sayfasında lisanslaştırdığımız kuruluşlar mevcuttur. Biz devlet olarak vatandaşımızın yanındayız. 18 aylık kirasını biz hibe olarak veriyoruz. Kredinin faizini de hibe olarak veriyoruz. İnsanın yaşama hakkı son derece önemlidir. Vatandaşımızı inandırıp, güvendirip, rızasını almak suretiyle kentsel dönüşüme devam edeceğiz
Altaylı'nın kanser hastası kız öğrenci Dilek Özçelik'le yaşanan diyaloğu hatırlatması üzerine Bakan Bayraktar, İstiklal Marşı Şairi Mehmet Akif Ersoy'un dizeleriyle yanıt verdi:
ZALİMİN HASMIYIM AMMA SEVERİM MAZLUMU
"Polemik olmasın diye cevap vermeyeceğim ama bizim yetişme tarzımız, çocukluğumuzdan beri geliş yapımız, bakışımızı Mehmet Akif'in mısralarıyla söyleyebilirim. Şöyle:
Kanayan bir yara gördüm mü yanar ta ciğerim/Onu dindirmek için kamçı yerim, çifte yerim!/Adam aldırmada geç git! , diyemem aldırırım./ Çiğnerim, çiğnenirim, hakkı tutar kaldırırım!/Zalimin hasmıyım amma severim mazlumu..." diyorum, başka bir şey demiyorum. Ben bu iki mısrayla cevap vermek istemiyorum."
Ağırlıklı olarak kentsel dönüşümün konuşulduğu programda Bakan Bayraktar'ın Fatih Altaylı'nın sorularına verdiği yanıtlar şöyle:
TÜRKİYE'DEKİ KONUT SON 130 YILIN OLAYIDIR
AK Parti'nin 2011 seçimine girerken telaffuzları vardı taahhütleri vardı. Hükümetin programında planlı kentleşme ve konut üretimi vardı. Burada bir takım hedefler vardı. Biz işe o doğrultuda koyulduk. Şehirleşme ve konut Türkiye'de son 130 yılın olayı. Bugün de devam ediyor. Türkiye'nin genel tablosunda gecekondulaşma ve çarpık yapılaşma bir vaka. Barınmaya ihtiyacı olan insanların ev alacak parası yok, mesele burada. Zengin kirada da oturabilir, para bulduğu zaman daha iyi bir yere taşınabilir. Dünya iki kutuba ayrılmıştı. Sosyalist ülkelere baktığımızda dev bloklarla işi çözmeye çalıştılar. Diğer tarafta Avrupa'da Almanya, Japonya ve ABD'deki gibi gelişmiş ülkelere baktığımızda onlar çok ileride. Şehirlerini düzenli kurmuşlar. Gelişmiş ülkeler şehirin stresinden kurtulmak için şehirin dışına, banliyösüne gitmeye başlamış. Bizim gibi gelişmekte olan ülkelerde de şehirlerin etrafında çöküntü alanları, gecekondu alanları oluşmuş. Ters bir benzeşim olmuş.
KEŞKE YAPMASAYDIK DEDİĞİMİZ ŞEYLER OLDU
Keşke yapmasaydık dediğimiz projeler var. Mesela Bursa Osmangazi'de. Ancak hiçbir şekilde kasıtlı yok. Bundan sonra aynı hataları tekrar etmelim diye düşünüyoruz. Çok net ve samimiyetlimle söylüyorum AK Partili belediyeler çok daha gayretli. Ama diyelim ki, Kartal Belediyesi'ne hem kira yardımı hem imarlarını yaptık, kentsel dönüşümü yapsınlar diye. Uşak'ta da öyle. BDP olsun, CHP olsun, MHP olsun, yeter ki kentsel dönüşümü yapsınlar, gidip alınlarımdan öpesim geliyor. Biz her türlü desteği veriyoruz. Şu anda vatandaşlar Beyoğlu Belediyesi'ne hücum edip 'Niye A mahallesine kentsel dönüşüm yaptınız da bize yapmadınız' diyorlar. Vatandaşa her bakımdan kolaylık yapıyoruz. Kentsel dönüşüme imar artışı olarak bakmıyoruz. Riskli bölgelerde imar artışı vermiyoruz. Ama mecburiyet varsa titiz bir çalışma yaparak izni veriyoruz. Şehirlerimizin marka değerini arttırmak için her şeyi yapacağız.
TUVALETİ YOKTU AMA ŞİMDİ PIRIL PIRIL OLDU
Sulukule'de toprak sahibi bir Allah'ın kulunu oradan göndermedik. Roman vatandaşımız olsun diğer vatandaşlarımız olsun. 700 küsur konutu hak sahiplerine verdik. Vatandaşlarımıza Taşoluk'tan daireler verdik. Başka ne yapabilirdik deyince bana kızıyorlar. Oradaki kiracılara da daire verecektiniz diyorlar. Ama orada yoğunluğu arttırıyorsun. Orası tarihi bölge, surlar var, yüksekliği geçmemez lazım. Orada yüzde 35 hak sahibi Roman vatandaşı var. Onların hepsine daire verdik. Oradaki tuvaletlerde tuvalet yok, kapı pencere yoktu. Ciddi sıkıntılı bir durum vardı. Yasaya aykırı oluşumlar hayat bulacak noktadaydı. Orası şimdi pırıl pırıl oldu. İsteriz ki, orada Roman kültürü yaşasın. O kültürü yaşatmak için Romanlar'a çarşı yaptık. Birtakım kesimler işi kaşıdalar ama elhamdülillah orası bitti, pırıl pırıl oldu.
İSTANBUL'DA İKİ YENİ ŞEHİR DAHA KURACAĞIZ
İstanbul'da iki yeni şehir kuracağız. Bu yeni nüfusun gelmesini engelleyecek bir şeydir. İstanbul'a her çantasını alıp gelen 'Benim burada bir işim olmazsa barınamam' diyecek. Anadolu'da yeni cazibe merkezi oluşturmak için ciddi gayret içerisindeyiz. Barış süreciyle birlikte doğu ve güneydoğuda yeni hamleler yapacağız. İstanbul'da çok ciddi bir şekilde ulaşıma yatırım yapıldı. Bunu hem Ulaştırma Bakanlığı hem de Büyükşehir Belediyemiz yaptı. İstanbul dünyada 16-17. büyük metropol. Bizim ülkemiz Avrupa ülkelerine benzemiyor. Almanya 360 bin kilometrekare, ülke nüfusunu çok güzel yaymış. Orada şehirde ne varsa köyde de o var. İnsanlar orada köyde durmak istiyor. Fransa da hızlı trenle bunu çözmeye çalışmış. Ama bizim gibi ülkelerde büyük şehirler var. İstanbul'u New York gibi desantralize etmek lâzım. Bizim hesabımız kitabımız İstanbul'un tarihi bölgelerindeki evi alıp şehrin dışındaki cazibe merkezlerine taşıyacağı.
BAKIRKÖY'DE VATANDAŞIN SESİNE KULAK VERDİK
Belediyeden alınmış oybirliğiyle bir karar olduğunu bilmiyorum. Belediye müracaat etmiş, 3 ay içerisinde imar planı yapılmadığı için bize gelmiş. Etrafta yapılaşma rejimi neyse biz orada konutlarda 2, ticarette 2,5 imarı verdik, vatandaşın haklı talebini yerine getirdik. Biz 'vatandaşın yerinden kes para vermeden park yap' diyoruz.
İZMİR'İN YÜZDE 70'İNİN YENİLENMESİ GEREKİYOR
Esenler'in yüzde 70'inin yenilenmesi lazım. 650-700 bin civarında nüfusu var, 150 bin civarında hane var. Bir 100 binin yenilenmesi lazım. Şu anda yaklaşık 8 bin civarında yıkıldı. İzmir'in de yüzde 70'nin, Bursa'nın yüzde 50'sinin, Kocaeli'nde, Bolu'da, Düzce'de belediye ile TOKİ ortaklaşma çalışmaları var. Van'da çalışmalara devam edeceğiz. Gaziantep'de ve İslahiye'de aynı şekilde. Türkiye'de şu anda yaklaşık 550-600 bin hane olarak ya rezerv ya kentsel dönüşüm alanında çalışmalarımız devam ediyor. Hedefimiz 200 bin konutu yıkmaktır.
KENTSEL DÖNÜŞÜM AYNI ZAMANDA ÇEVRECİLİKTİR
Biz 2B'den gelen paranın yüzde 90'ı almak için talep ettik ama kendimiz de çok ciddi kaynak üretiyoruz. İller Bankası belediyelere kentsel dönüşüm çerçevesinde daha fazla yardım edecek. Şu anda kendi imkanlarımızla 350-400 milyona yakın bir para ürettik. Belediyelere 50 milyondan fazla para verdik vermeye devam ediyoruz. Kentsel dönüşüm sadece binaları yıkıp yenisini yapmak değil, çevreyi düzenlemek, yeşil alanlar yapmaktır. Pillerin, atık yağların, katı atıkların toplanması gibi çok ciddi çalışmalarımız var. Bu işlemler de kalitenin arttırılmasıdır. İstanbul'da yeni kuracağımız yerleşimlerde kesinlikle Başbakanımızın talimatlarına uyacağız. Katları az yapacağız, yeşil alanlar yapacağız, parklar ve bahçeler yapılacak.
ATIKLARLA İLGİLİ CİDDİ YÖNETMELİK YAPIYORUZ
Atık yağların toplanmasıyla ilgili Maliye Bakanlığı'yla ortaklaşa yeni bir yönetmelik yapıyoruz. Vergiyi çok minimize ediyoruz. Çevreyle ilgili 20'nin üzerinde yönetmelik vardı. Biz bunları 3'e indiriyoruz. Tüm attıklarla ilgili çok ciddi şekilde yönetmelikler yapıyoruz. Halkımızı bilinçlendirme noktasında çok ciddi çalışmalarımız var. Bu konuda Avrupa'yla, Çin'le, Hindistan'la yarışıyoruz.ö
BU PARALARI BELEDİYELERE TEVZİ EDİYORUZ
Türkiye'de modern katı atık tesisi 70 tanedir. Geldiğimizde bu rakam 15'di. Katı atık depolamada 50 milyona hizmet verir noktaya geldik. Atık su arıtma tesislerinde çok ciddi mesafe aldık. Tüm belediyelerin atık su arıtma tesislerinin yüzde 50'sini ödüyoruz. Bizim 2 katrilyon bütçemiz var ama döner sermaye ile gelip giden paralarımız var. Bu paraları belediyelere tevzi ediyoruz.
VATANDAŞLARIMIZDAN DESTEK BEKLİYORUZ
Özellikle vatandaşlarımıza afet riski alanlarının dönüştürülmesi kapsamında onlardan destek bekliyorum. 1999 dephreminden önce yapılan, risk taşıyan binaların risk tespit raporlarını yaptırsınlar. Bakanlığımızın internet sayfasında lisanslaştırdığımız kuruluşlar mevcuttur. Biz devlet olarak vatandaşımızın yanındayız. 18 aylık kirasını biz hibe olarak veriyoruz. Kredinin faizini de hibe olarak veriyoruz. İnsanın yaşama hakkı son derece önemlidir. Vatandaşımızı inandırıp, güvendirip, rızasını almak suretiyle kentsel dönüşüme devam edeceğiz