Asya’da Çin tehlikesi: Kıta ülkelerinde etkileri hissediliyor

Çin ekonomisinde yaşanan bozulmalar, ülkenin sıkı ticaret bağları olduğu diğer kıta ülkelerinin ekonomilerinde de etkili oluyor.

Çin ekonomisinin deflasyona girmesi; tüketici talebinin azalması, zayıflayan para birimi,sallantılı emlak sektörü ve sürdürülemez düzeydeki yerel yönetim borçlarına ilişkin korkuları körüklemesinin ardından endişeler son haftalarda yoğunlaştı.

Perşembe günü yayınlanan resmi veriler, Çin’in imalat sektörünün ağustos ayında üst üste 5. ayda da daraldığını gösterdi. İmalat sektöründeki düşüş yavaşlayan küresel talebin Çin ekonomisini daha da olumsuz etkilediğinin bir işareti olarak değerlendirildi.

‘ÇİN HAPŞIRDIĞINDA ASYA NEZLE OLUR’

Pekin araştırma grubu Gavekal’den analist Vincent Tsui Financial Times’a yaptığı açıklamada, Çin’in Asya ekonomisine etkisini “Çin hapşırdığında Asya nezle olur” atasözüyle açıkladı. Tsui, “Çinli politika yapıcıların teşvik yoluyla zayıflayan büyümeyi artırma çağrılarına direnmesiyle birlikte, bu durumun etkileri bölge genelinde hissedilecek” dedi.

Tsui, Çin’in zayıflamasından en çok Hong Kong ve Singapur’un ticaret ve finans merkezlerinin etkileneceği konusunda uyardı. Çin’den gelen talep Hong Kong ve Singapur’un gayri safi yurt içi hasılalarının sırasıyla yüzde 13 ve yüzde 9’unu oluşturuyor.

GÜNEY KORE’DE ÇİN ETKİSİ

Asya’nın dördüncü büyük ekonomisi olan Güney Kore, onlarca yıldır küresel büyümenin desteklenmesine yardımcı olan bölgenin teknoloji tedarik zincirinin öncüsü olarak görülmesine karşın temmuz ayında sert düşüş yaşadı.

Ülkenin ihracatı, Çin’e yapılan bilgisayar çipi sevkiyatının azalmasının etkisiyle temmuz ayında üç yıldan fazla bir sürenin en hızlı düşüşü gerçekleşti. Cuma günkü satın alma yöneticileri endeksleri de fabrika faaliyetlerinin ağustos ayında üst üste 14 ay boyunca düştüğünü gösterdi.

Seul’deki Standard Chartered araştırma başkanı Park Chong-hoon, “Çin ekonomisi hızla toparlanmadığı sürece Kore’nin yakın zamanda bir toparlanma görmesi pek mümkün değil” dedi ve ABD-Çin gerilimi ve Çin’in ithal ikamesinden kaynaklanan zorluklara da dikkat çekti.

DİĞER ÜLKELER DE ETKİLENİYOR

Güney Kore’deki imalat sanayindeki düşüş neredeyse yarım asırdaki en uzun düşüşe ulaşırken, Doğu Asya bölgesindeki diğer büyük ihracatçılar da yavaşlayan talepten etkilendi.

Faaliyetlerin üst üste 5. ayda da düştüğü Japonya ve Tayvan’daki veriler de fabrika üretiminin daraldığını ve dış talebin zayıfladığını gösterdi.

Avustralya ekonomisi, kömürden arpa ve ıstakoza kadar pek çok ürüne gümrük vergisi uygulayan ve çoğu 2023’te kaldırılan Çin ile yaşanan ticaret gerilimi döneminde dirençli olduğunu kanıtlasa da şu anda en büyük ticaret ortağının ekonomik sorunlarına karşı savunmasız görünüyor.

Çin’in büyümesine ilişkin beklentilerin azalmasıyla birlikte Avustralya doları ABD doları karşısında son 10 ayın en düşük seviyelerine geriledi. Avusturalya’nın en büyük şirketleri ise, Çin’in büyümeyi teşvik etmeyi başaramaması durumunda kendi görünümleriyle ilgili potansiyel endişeleri dile getirmeye başladı.

İHRACAT VE BÜYÜME RAKAMLARINI ETKİLEDİ

Diğer bir yandan Çin’ ekonomisindeki sorunlar sebebiyle Vietnam’ın ihracatında belirgin düşüş yaşanırken Malezya ve Tayland ekonomisinin ise büyüme oranları düştü. Vietnam, ikinci çeyrek ihracatının bir önceki yıla göre yüzde 14 düştüğünü ve bunun bu yıl endüstriyel üretimde yavaşlamaya işaret ettiğini bildirdi.

Malezya’nın büyüme oranı neredeyse iki yılın en yavaş seviyesinde gerçekleşirken Tayland ekonomisi de iç siyasi istikrarsızlık ve Çin’den gelen düşük turizm seviyelerinin etkisiyle ikinci çeyrekte beklenenden çok daha yavaş büyüdü.