Borcunu sildirene emeklilik hakkı
Prim borcu bulunduğu için emekli olamayanlar, yapılandırma kanunu kapsamında borçlarını sildirdikleri halde kalan süre yeterli geliyorsa emekli aylığı bağlatabilecekler. Dilekçe vermeyenlerin prim borçları Sosyal Güvenlik Kurumu’nca şubat ayında re’sen silinecek.
Milyonlarca kişiyi çok yakından ilgilendiriyor. Yeni düzenleme yapıldı. Bakkal, manav, kasap, terzi, çiftçi, muhtar, doktor, avukat, mühendis... Bu düzenleme, hepsini kapsıyor. Emeklilik bekleyenler için büyük fırsat. Bugün dilekçe verenlere Ocak ayında aylık bağlanacak. Başvurusunu ocak ayında yapanların ise 1 Şubat'tan sonra maaşları yatacak. Bağ-Kur'lular için emeklilik fırsatı. Prim borcu bulunduğu için emekli olamayanlar, yapılandırma kanunu kapsamında borçlarını sildirdikleri halde kalan süre yeterli geliyorsa emekli aylığı bağlatabilecekler. Dilekçe vermeyenlerin prim borçları Sosyal Güvenlik Kurumu’nca şubat ayında re’sen silinecek. Koşulları sağlayanların aylıkları mart ayından başlatılacak. Ancak, dilekçeyi bugün veren ve gerekli koşulları sağlayanların emekli aylıkları 1 Ocak’ta, dilekçeyi ocak ayında verenlerin aylıkları ise 1 Şubat’tan itibaren başlatılacak.
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre Kanuna göre, hangi statüde olursa olsun emekli aylığı bağlatabilmek için 4/b kapsamında prim borcunun bulunmaması gerekiyor. Prim borcu bulunanların emekli aylığı, ölenlerin hak sahiplerinin ise ölüm aylığı başvuruları reddediliyor.
Yapılandırma kanunu 31 Ekim 2020 tarihi itibarıyla ödenmemiş prim borçlarının iki ay içinde ödenmemesi veya yapılandırılmaması halinde söz konusu sigortalılık sürelerinin durdurulmasını öngörüyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) genel yazı yayımlayarak, yapılandırma kanunu kapsamında prim borcu silinenlerin emekli aylığı, ölenlerin hak sahiplerinin ise ölüm aylığı taleplerinin nasıl değerlendirileceği, aylıklardan kesinti yapılanlarla ilgili nasıl işlem yapılacağı hususunda taşra teşkilatını talimatlandırdı.
AYLIK BAĞLAMA TALEBİ SONUÇLANDIRILMAMIŞ OLANLAR
31 Ekim 2020 tarihinden önce 4/a, 4/b veya 4/c kapsamında emeklilik talebinde bulunan ancak prim borcu bulunduğu için aylık bağlama işlemi henüz sonuçlandırılmamış olanlar, yapılandırma kanunu ile 5510 Sayılı Kanun’a eklenen geçici 83. madde hükümlerinden yararlanmak için 31 Ocak 2021 tarihine kadar dilekçe verirlerse, dilekçeyi verdikleri tarihi izleyen ay başından itibaren aylıkları bağlanacak. Prim borcunun silinmesi için başvuruda bulunmamış olanların süreleri ise 1 Şubat 2021 tarihinde SGK tarafından re’sen silineceği için, erken başvuru yapmayanların emekli aylıkları mart ayından başlatılacak. Halen BAĞ-KUR kapsamında çalışmaya devam edenlerin emekli olabilmesi için 1 Kasım 2020 tarihi ile emekli olacakları tarih arasındaki günlerin primlerini de ödemeleri gerekecek.
BUGÜN DİLEKÇE VEREN OCAKTAN İTİBAREN EMEKLİ AYLIĞI ALACAK
Örneğin eylül ayında 4/a kapsamında emeklilik dilekçesi veren kişinin emeklilik koşullarını sağladığı fakat 1 Temmuz 2018 – 31 Mayıs 2019 tarihleri arasında 4/b kapsamındaki sigortalılığı nedeniyle prim borcu bulunduğu gerekçesiyle emeklilik talebi kabul edilmedi. Bu kişi 17 – 30 Kasım arasında dilekçe verseydi emekli aylığı aralık ayından itibaren başlatılacaktı.
Dilekçeyi 1 – 31 Aralık tarihleri arasında verenlerin emekli aylığı ocaktan geçerli olarak başlayacak. Bu durumda olan kişiler, dilekçeyi bugün verdikleri takdirde, emekli aylıkları 1 Ocak’tan geçerli olarak başlatılacak.
Dilekçeyi ocak ayının içinde verenlerin emekli aylığı 1 Şubat’ta başlatılacak.
Prim borcunun silinmesi için hiçbir başvuru yapmayanların emekli aylıkları ise dilekçe vermelerine gerek kalmaksızın 1 Mart’tan itibaren başlatılacak.
ÖLÜM AYLIĞI TALEBİ SONUÇLANDIRILMAMIŞ OLANLAR
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nde 5 Aralık 2017 tarihinde yapılan değişiklik uyarınca, bu tarihten sonra vefat edenlerin hak sahiplerine 4/b kapsamındaki prim borçlarını ödedikleri tarihi izleyen ay başından itibaren aylık bağlanıyor. 5 Aralık 2017 tarihinden önce ölen sigortalıya ait prim borcunun bu tarihten sonra ödenmesi halinde, ölüm aylıkları 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren başlatılıyor.
Örneğin, özel sektörde 4/a’lı olarak çalışırken 3 Mart 2019 tarihinde ölen kişinin eşine, geçmişteki BAĞ-KUR prim borcu nedeniyle ölüm aylığı bağlanamadı. Bu kişi geçici 83. maddeden yararlanmak için dilekçe verdiği takdirde ölüm aylığı 1 Nisan 2019 tarihinden geçerli olarak başlatılacak.
BAĞ-KUR YERİNE 4/A’DAN ÖLÜM AYLIĞI HAKKI DOĞABİLİR
Daha önce 4/a kapsamında çalışan ancak son 7 yıl en fazla 4/b kapsamında çalıştığı halde prim borcu bulunan kişinin borçları geçici 83. madde kapsamında silindiğinde son sigortalılık hali 4/a statüsünde kabul edilip aylık bağlanabilecek.
Ölüm aylığı bağlanabilmesi için 4/a’da 900 gün, 4/b’de ise 1800 gün prim koşulu bulunuyor. BAĞ-KUR süresi borç nedeniyle silinen kişinin 4/a statüsünde en az 900 günü bulunuyorsa, vefatı halinde hak sahiplerine 4/a statüsünde ölüm aylığı bağlanacak.
Örneğin 4/a kapsamında çalışmakta iken 21 Ekim 2019 tarihinde işten ayrılarak kendi işini kuran kişi 28 Nisan 2020 tarihinde vefa etti. Bu kişinin hak sahiplerine, prim borcu nedeniyle ölüm aylığı bağlanamamıştı. Hak sahipleri 31 Aralık 2020 tarihinde geçici 83. madde hükümlerinden yararlanarak prim borcunun silinmesini talep ederse, ölen sigortalının da 4/a kapsamında en az 900 prim günü bulunuyorsa 1 Ocak 2021 tarihinden geçerli olmak üzere hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanacak.
KESİLEN ÖLÜM AYLIĞI YENİDEN BAĞLANACAK
Anne babası Emekli Sandığı iştirakçisi olanlar hariç, sigortalı bir işte çalışan çocuklar anne babalarından dolayı ölüm aylığı alamıyorlar. Ölüm aylığı almakta iken BAĞ-KUR’lu çalıştığı gerekçesiyle aylığı kesilmiş olanlar, daha sonra BAĞ-KUR’lu çalışmayı bırakmışlarsa prim borçları silindikten sonra yeniden aylık bağlatabilecekler. Örneğin, 1997’de vefat eden 4/a’lı babasından dolayı ölüm aylığı almakta olan kadının 1 Kasım 2019-25 Mayıs 2020 tarihlerinde 4/b’li çalıştığı tespit edildiği için ölüm aylığı kesilmiştir. Bu kişi prim borcunun silinmesi için 31 Aralık 2020 tarihinde dilekçe verirse, ölüm aylığı 1 Haziran 2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yeniden başlatılacak.
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre Kanuna göre, hangi statüde olursa olsun emekli aylığı bağlatabilmek için 4/b kapsamında prim borcunun bulunmaması gerekiyor. Prim borcu bulunanların emekli aylığı, ölenlerin hak sahiplerinin ise ölüm aylığı başvuruları reddediliyor.
Yapılandırma kanunu 31 Ekim 2020 tarihi itibarıyla ödenmemiş prim borçlarının iki ay içinde ödenmemesi veya yapılandırılmaması halinde söz konusu sigortalılık sürelerinin durdurulmasını öngörüyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) genel yazı yayımlayarak, yapılandırma kanunu kapsamında prim borcu silinenlerin emekli aylığı, ölenlerin hak sahiplerinin ise ölüm aylığı taleplerinin nasıl değerlendirileceği, aylıklardan kesinti yapılanlarla ilgili nasıl işlem yapılacağı hususunda taşra teşkilatını talimatlandırdı.
AYLIK BAĞLAMA TALEBİ SONUÇLANDIRILMAMIŞ OLANLAR
31 Ekim 2020 tarihinden önce 4/a, 4/b veya 4/c kapsamında emeklilik talebinde bulunan ancak prim borcu bulunduğu için aylık bağlama işlemi henüz sonuçlandırılmamış olanlar, yapılandırma kanunu ile 5510 Sayılı Kanun’a eklenen geçici 83. madde hükümlerinden yararlanmak için 31 Ocak 2021 tarihine kadar dilekçe verirlerse, dilekçeyi verdikleri tarihi izleyen ay başından itibaren aylıkları bağlanacak. Prim borcunun silinmesi için başvuruda bulunmamış olanların süreleri ise 1 Şubat 2021 tarihinde SGK tarafından re’sen silineceği için, erken başvuru yapmayanların emekli aylıkları mart ayından başlatılacak. Halen BAĞ-KUR kapsamında çalışmaya devam edenlerin emekli olabilmesi için 1 Kasım 2020 tarihi ile emekli olacakları tarih arasındaki günlerin primlerini de ödemeleri gerekecek.
BUGÜN DİLEKÇE VEREN OCAKTAN İTİBAREN EMEKLİ AYLIĞI ALACAK
Örneğin eylül ayında 4/a kapsamında emeklilik dilekçesi veren kişinin emeklilik koşullarını sağladığı fakat 1 Temmuz 2018 – 31 Mayıs 2019 tarihleri arasında 4/b kapsamındaki sigortalılığı nedeniyle prim borcu bulunduğu gerekçesiyle emeklilik talebi kabul edilmedi. Bu kişi 17 – 30 Kasım arasında dilekçe verseydi emekli aylığı aralık ayından itibaren başlatılacaktı.
Dilekçeyi 1 – 31 Aralık tarihleri arasında verenlerin emekli aylığı ocaktan geçerli olarak başlayacak. Bu durumda olan kişiler, dilekçeyi bugün verdikleri takdirde, emekli aylıkları 1 Ocak’tan geçerli olarak başlatılacak.
Dilekçeyi ocak ayının içinde verenlerin emekli aylığı 1 Şubat’ta başlatılacak.
Prim borcunun silinmesi için hiçbir başvuru yapmayanların emekli aylıkları ise dilekçe vermelerine gerek kalmaksızın 1 Mart’tan itibaren başlatılacak.
ÖLÜM AYLIĞI TALEBİ SONUÇLANDIRILMAMIŞ OLANLAR
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nde 5 Aralık 2017 tarihinde yapılan değişiklik uyarınca, bu tarihten sonra vefat edenlerin hak sahiplerine 4/b kapsamındaki prim borçlarını ödedikleri tarihi izleyen ay başından itibaren aylık bağlanıyor. 5 Aralık 2017 tarihinden önce ölen sigortalıya ait prim borcunun bu tarihten sonra ödenmesi halinde, ölüm aylıkları 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren başlatılıyor.
Örneğin, özel sektörde 4/a’lı olarak çalışırken 3 Mart 2019 tarihinde ölen kişinin eşine, geçmişteki BAĞ-KUR prim borcu nedeniyle ölüm aylığı bağlanamadı. Bu kişi geçici 83. maddeden yararlanmak için dilekçe verdiği takdirde ölüm aylığı 1 Nisan 2019 tarihinden geçerli olarak başlatılacak.
BAĞ-KUR YERİNE 4/A’DAN ÖLÜM AYLIĞI HAKKI DOĞABİLİR
Daha önce 4/a kapsamında çalışan ancak son 7 yıl en fazla 4/b kapsamında çalıştığı halde prim borcu bulunan kişinin borçları geçici 83. madde kapsamında silindiğinde son sigortalılık hali 4/a statüsünde kabul edilip aylık bağlanabilecek.
Ölüm aylığı bağlanabilmesi için 4/a’da 900 gün, 4/b’de ise 1800 gün prim koşulu bulunuyor. BAĞ-KUR süresi borç nedeniyle silinen kişinin 4/a statüsünde en az 900 günü bulunuyorsa, vefatı halinde hak sahiplerine 4/a statüsünde ölüm aylığı bağlanacak.
Örneğin 4/a kapsamında çalışmakta iken 21 Ekim 2019 tarihinde işten ayrılarak kendi işini kuran kişi 28 Nisan 2020 tarihinde vefa etti. Bu kişinin hak sahiplerine, prim borcu nedeniyle ölüm aylığı bağlanamamıştı. Hak sahipleri 31 Aralık 2020 tarihinde geçici 83. madde hükümlerinden yararlanarak prim borcunun silinmesini talep ederse, ölen sigortalının da 4/a kapsamında en az 900 prim günü bulunuyorsa 1 Ocak 2021 tarihinden geçerli olmak üzere hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanacak.
KESİLEN ÖLÜM AYLIĞI YENİDEN BAĞLANACAK
Anne babası Emekli Sandığı iştirakçisi olanlar hariç, sigortalı bir işte çalışan çocuklar anne babalarından dolayı ölüm aylığı alamıyorlar. Ölüm aylığı almakta iken BAĞ-KUR’lu çalıştığı gerekçesiyle aylığı kesilmiş olanlar, daha sonra BAĞ-KUR’lu çalışmayı bırakmışlarsa prim borçları silindikten sonra yeniden aylık bağlatabilecekler. Örneğin, 1997’de vefat eden 4/a’lı babasından dolayı ölüm aylığı almakta olan kadının 1 Kasım 2019-25 Mayıs 2020 tarihlerinde 4/b’li çalıştığı tespit edildiği için ölüm aylığı kesilmiştir. Bu kişi prim borcunun silinmesi için 31 Aralık 2020 tarihinde dilekçe verirse, ölüm aylığı 1 Haziran 2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yeniden başlatılacak.