EYT ne zaman tamamlanacak?
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, 2023 yılı bütçe görüşmelerinin son gününde TBMM'de konuştu.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, "Hedefimiz ve uygulamalarımız, üreterek ekonomiyi canlı tutmak ve arz açığını kapatarak enflasyonu program dönemi sonunda kalıcı olarak düşürmek yönündedir." dedi.
Oktay, TBMM Genel Kurulu'nda, 2023 yılı bütçesinin tümü üzerinde hükümet adına yaptığı konuşmada, Türkiye ekonomisinin en hızlı büyüyen ve istihdam oluşturan ekonomilerin başında geldiğini söyledi.
Türkiye'nin OECD ülkeleri arasında sanayi üretimini en hızlı artıran 5. ülke olduğuna işaret eden Oktay, bu dönemde Türkiye'nin turizmde de sürekli zirveyi zorladığını belirtti.
Dünyanın borç seviyelerinde rekor kırarken Türkiye'nin AB tanımlı borç stokunu yüzde 39'da tutmayı başardığını kaydeden Oktay, "AB üyesi ülkeler bile Maastricht Kriteri olan yüzde 60'ın üzerinde borçluluk oranına sahipken, Türkiye son dönemdeki küresel gelişmelere rağmen bu oranı düşük tutmayı başarmıştır." diye konuştu.
Türkiye 2021 yılında milli gelirde dünyanın en büyük 11. ekonomisi oldu
Aynı dönemde vatandaşların borçluluk oranlarının da hızla gerilediğine dikkati çeken Oktay, "2017 yılında hane halkı borcunun milli gelire oranı yüzde 16,7 iken 2022 yılı ikinci çeyreği itibarıyla bu oran yüzde 12,2'ye gerilemiştir. Ülkemiz satın alma gücü paritesine göre milli gelirde 2021 yılında 2,95 trilyon dolara çıkmış ve dünyanın en büyük 11. ekonomisi olmuştur." bilgisini verdi.
Oktay, koşullar ne olursa olsun mali disiplinden taviz vermediklerini bildirerek, Ocak-Kasım 2022 döneminde bütçe açığının 20 milyar 449 milyon lira olarak gerçekleştiğini ifade etti.
2022 yıl sonu bütçe açığının milli gelire oranının, OVP ile tahmin edilen yüzde 3,4 seviyesinin oldukça altında gerçekleşeceğini öngördüklerini vurgulayan Oktay, şöyle devam etti:
"Bununla birlikte küresel ekonomi açısından öngörülen riskler, piyasa ihtiyaçları ve maliyet avantajları da dikkate alınarak borçlanma programı revize edilmiştir. Bu revizyon, borç geri ödemesi ve borçlanma takvimi arasındaki uyum dikkate alınarak yapılmıştır. Özellikle yatırım amaçlı projelere uygun koşullu dış finansman sağlanması ve geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi önümüzdeki yılın başındaki ödemelerimiz için yeni yıla güçlü nakit rezervi girilmesi amaçlanmıştır. Yeni bütçemizle aksaklıkları azaltıp kazanımları artırarak daha müreffeh imkanları milletimize sunuyor olacağız. Hedefimiz ve uygulamalarımız, üreterek ekonomiyi canlı tutmak ve arz açığını kapatarak enflasyonu program dönemi sonunda kalıcı olarak düşürmek yönündedir.
2022 yılı başlangıç ödeneklerine göre, Tarım ve Orman Bakanlığı bütçesinin artış oranı yüzde 106,9 ve ek bütçe dahil ödeneklere göre ise yüzde 35,1'dir. 2023 yılında bütçemizden tarıma ayırdığımız kaynağı 142,9 milyar liraya çıkartıyoruz. 2023 yılı bütçesinde, 2022 yılı bütçesine göre mazot desteğini yüzde 282, gübre desteğini yüzde 140 oranında artırıyoruz. Tarım ürünlerindeki net dış ticaret fazlası 2021 yılında 7,2 milyar dolara, son 20 yılda ise toplam 87 milyar dolara ulaşmıştır. Ülkemiz tarım ürünleri dış ticaretinde net ihracatçı konumunu devam ettirmektedir. 125 milyon dolar saman ithal edilmesi olayı, böyle bir şey yok, nereden geldi size veriler."
EYT bu ay tamamlanacak
Oktay, aralık ayı sonuna kadar asgari ücreti makul düzeyde belirleyeceklerini, çalışanları enflasyona ezdirmeyeceklerini ifade etti.
2023 yılı kredi burs rakamlarını lisans öğrencileri için 850 liradan 1250 liraya, yüksek lisans öğrencileri için 1700 liradan 2 bin 500 liraya, doktora öğrencileri için 2 bin 550 liradan 3 bin 750 liraya çıkardıklarını aktaran Oktay, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili düzenlemeyi hükümet olarak söz verdikleri gibi bu ay tamamlayacaklarını kaydetti.
"Dünyanın en geniş temsil ağına sahip ilk 5 ülkesinden biriyiz"
Oktay, Türkiye'nin, küresel ve bölgesel sorunların çözümünde inisiyatif alan dış politikasıyla etrafında barış ve refah kuşağı kurulması için çalışmaya devam ettiğini dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde yürütülen akil, gerçekçi, girişimci, insani ve milli dış politikayla dünyadaki krizler karşısında Türkiye'nin küresel aktör olarak öne çıktığını vurgulayan Oktay, "2002'de 163 olan yurt dışındaki temsilcilik sayımızı, yükselen diplomatik gücümüzle orantılı olarak 255'e çıkararak dünyanın en geniş temsil ağına sahip ilk 5 ülkesinden biri haline geldik." değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye'nin Rusya-Ukrayna savaşının başlamasından sonra müzakereler yoluyla çatışmaları sona erdirmek için yoğun çaba gösterdiğini anımsatan Oktay, Türkiye'nin ara buluculuk girişimleri sonucunda imzalanan Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden uluslararası piyasalara ulaştıracak İstanbul Mutabakatı ile küresel bir gıda krizinin önüne geçildiğini söyledi.
Oktay, her iki ülkeyle görüşmelerin devam ettiğini, önce ateşkesi, ardından da bölgede kalıcı barışı sağlamaya dönük umutlarını koruduklarını ifade etti.
Suriye halkının içinde bulunduğu çatışma, insani kriz ve terör sarmalından kurtulması için de 10 yılı aşkın süredir çaba gösterdiklerini vurgulayan Oktay, şunları kaydetti:
"Terör örgütleri üzerinden Suriye krizinin ülkemize ihracı gayretleri, bizi bu meselede sahada fiilen var olmak mecburiyetiyle karşı karşıya bırakmıştır. Sınırlarımıza dayanan tehditleri yaptığımız harekatlarda güvenlik güçlerimizin gösterdiği kahramanlıkla başarıya ulaştırdık. Ülkemizi itibarsızlaştırmaya yönelik nice sinsi girişimi dik duruşumuzla ve tavizsiz mücadelemizle boşa çıkardık. Milletin kanını emen terör bataklığının kaynağı her neredeyse, orada bulup yerinde kurutacağız. Güvenlik güçlerimiz tarafından sınır ötesinde icra edilen terörle mücadele harekatlarını 'savaş' olarak nitelendirerek, terör örgütlerinin ekmeğine yağ sürülmesini de kesinlikle kabul etmiyoruz. PKK/YPG/PYD, FETÖ ve DEAŞ olmak üzere terörün her türlü biçim ve tezahürüyle mücadelemizi hem sahada hem masada sürdürüyoruz."
"Mücadele kararlılığımızı sorgulayamazlar"
İnsani yardımlar ve göç yönetiminde Türkiye'nin dünyada örnek ülke konumunu sürdürdüğüne dikkati çeken Oktay, "Bugüne kadar 525 binden fazla Suriyeli terörden arındırdığımız bölgelere geri döndü." dedi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Son bir yıl zarfında; Doğu Akdeniz ve Körfez'de aleyhimizde oluşturulan ittifakları bertaraf ederek bölge ülkeleri ve ülkemiz lehine kazan kazan işbirliğine dönüştürme yolunda ciddi adımlar attık, açılımlar yaptık. Bu çerçevede Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve İsrail ile ilişkilerimize olumlu anlamda ciddi bir ivme kazandırdık. Mısır ile de benzer çerçevede ilişkilerimiz olumlu bir atmosfere doğru ilerlemektedir.
Biz, Doğu Akdeniz'de egemenlik haklarımızı savunup, deniz yetki alanlarımızı netleştirmeye çalışırken 'Libya'da ne işiniz var?' diye sorgulayanların bugün bizim normalleşme adımlarımızı anlamalarını beklemiyoruz. Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı, Barış Pınarı dahil Suriye ve Irak sınırındaki terör kamplarına yaptığımız operasyonlara destek vermeyenler, Suriye'de bir terör devleti kurulmasını engellemeye yönelik mücadele kararlılığımızı sorgulayamazlar."
Muhalefetin, "Arkamda Cumhurbaşkanı var." diyebilen kimsenin olmadığı eleştirisine Oktay, "Bugün dünyanın neresinde olursa olsun başına bir iş gelen, hastalanan ya da herhangi bir afette zarar gören her bir vatandaşımız güvenle ve gururla 'Arkamda devlet, Cumhurbaşkanımız var.' demektedir. Siz milletten kopuk olduğunuz için bunları göremiyorsunuz." karşılığını verdi.
"Siz duymadıysanız, o sizin probleminiz"
Diyanet İşleri Başkanlığı'nın, küçük yaşta evlilikle net ifadesinin olmadığı iddialarını da Oktay, "Bugün cumaya giden ve hutbeyi dinleyen herkes Diyanet İşleri Başkanlığının erken yaşta çocukların evlendirilmesinin 'İslam dışı' olduğunu ifade ettiğine açıkça şahit olmuştur. Siz duymadıysanız, o sizin probleminiz." diye yanıtladı.
Bütçenin, Türkiye Yüzyılı'nın sıçrama zemini olacağına inandığını belirten Oktay, bu inançla insanların işini, aşını ve geleceğini güvence altına almaya devam edeceklerini vurguladı.
Oktay, "2023 bütçemiz ile ülkemizin bütünlüğü, milletimizin birliği ve devletimizin gücünü daha da perçinleyerek, Cumhur İttifakı olarak, Cumhuriyetimizin 100. yılında yeni yükseliş destanları yazacağız." dedi.
Cumhuriyetin 100. yılının bütçesiyle milletin istikbalinde yeni bir sayfa, aydınlık bir ufuk açıldığına dikkati çeken Oktay, "Türkiye Yüzyılı'nda maziden aldığımız güçle atiye daha güçlü yürümeye, istiklalimize ve istikbalimize birlik, beraberlik, kardeşlik içinde sahip çıkmaya devam edeceğiz." diyerek sözlerini tamamladı.
Oktay, TBMM Genel Kurulu'nda, 2023 yılı bütçesinin tümü üzerinde hükümet adına yaptığı konuşmada, Türkiye ekonomisinin en hızlı büyüyen ve istihdam oluşturan ekonomilerin başında geldiğini söyledi.
Türkiye'nin OECD ülkeleri arasında sanayi üretimini en hızlı artıran 5. ülke olduğuna işaret eden Oktay, bu dönemde Türkiye'nin turizmde de sürekli zirveyi zorladığını belirtti.
Dünyanın borç seviyelerinde rekor kırarken Türkiye'nin AB tanımlı borç stokunu yüzde 39'da tutmayı başardığını kaydeden Oktay, "AB üyesi ülkeler bile Maastricht Kriteri olan yüzde 60'ın üzerinde borçluluk oranına sahipken, Türkiye son dönemdeki küresel gelişmelere rağmen bu oranı düşük tutmayı başarmıştır." diye konuştu.
Türkiye 2021 yılında milli gelirde dünyanın en büyük 11. ekonomisi oldu
Aynı dönemde vatandaşların borçluluk oranlarının da hızla gerilediğine dikkati çeken Oktay, "2017 yılında hane halkı borcunun milli gelire oranı yüzde 16,7 iken 2022 yılı ikinci çeyreği itibarıyla bu oran yüzde 12,2'ye gerilemiştir. Ülkemiz satın alma gücü paritesine göre milli gelirde 2021 yılında 2,95 trilyon dolara çıkmış ve dünyanın en büyük 11. ekonomisi olmuştur." bilgisini verdi.
Oktay, koşullar ne olursa olsun mali disiplinden taviz vermediklerini bildirerek, Ocak-Kasım 2022 döneminde bütçe açığının 20 milyar 449 milyon lira olarak gerçekleştiğini ifade etti.
2022 yıl sonu bütçe açığının milli gelire oranının, OVP ile tahmin edilen yüzde 3,4 seviyesinin oldukça altında gerçekleşeceğini öngördüklerini vurgulayan Oktay, şöyle devam etti:
"Bununla birlikte küresel ekonomi açısından öngörülen riskler, piyasa ihtiyaçları ve maliyet avantajları da dikkate alınarak borçlanma programı revize edilmiştir. Bu revizyon, borç geri ödemesi ve borçlanma takvimi arasındaki uyum dikkate alınarak yapılmıştır. Özellikle yatırım amaçlı projelere uygun koşullu dış finansman sağlanması ve geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi önümüzdeki yılın başındaki ödemelerimiz için yeni yıla güçlü nakit rezervi girilmesi amaçlanmıştır. Yeni bütçemizle aksaklıkları azaltıp kazanımları artırarak daha müreffeh imkanları milletimize sunuyor olacağız. Hedefimiz ve uygulamalarımız, üreterek ekonomiyi canlı tutmak ve arz açığını kapatarak enflasyonu program dönemi sonunda kalıcı olarak düşürmek yönündedir.
2022 yılı başlangıç ödeneklerine göre, Tarım ve Orman Bakanlığı bütçesinin artış oranı yüzde 106,9 ve ek bütçe dahil ödeneklere göre ise yüzde 35,1'dir. 2023 yılında bütçemizden tarıma ayırdığımız kaynağı 142,9 milyar liraya çıkartıyoruz. 2023 yılı bütçesinde, 2022 yılı bütçesine göre mazot desteğini yüzde 282, gübre desteğini yüzde 140 oranında artırıyoruz. Tarım ürünlerindeki net dış ticaret fazlası 2021 yılında 7,2 milyar dolara, son 20 yılda ise toplam 87 milyar dolara ulaşmıştır. Ülkemiz tarım ürünleri dış ticaretinde net ihracatçı konumunu devam ettirmektedir. 125 milyon dolar saman ithal edilmesi olayı, böyle bir şey yok, nereden geldi size veriler."
EYT bu ay tamamlanacak
Oktay, aralık ayı sonuna kadar asgari ücreti makul düzeyde belirleyeceklerini, çalışanları enflasyona ezdirmeyeceklerini ifade etti.
2023 yılı kredi burs rakamlarını lisans öğrencileri için 850 liradan 1250 liraya, yüksek lisans öğrencileri için 1700 liradan 2 bin 500 liraya, doktora öğrencileri için 2 bin 550 liradan 3 bin 750 liraya çıkardıklarını aktaran Oktay, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili düzenlemeyi hükümet olarak söz verdikleri gibi bu ay tamamlayacaklarını kaydetti.
"Dünyanın en geniş temsil ağına sahip ilk 5 ülkesinden biriyiz"
Oktay, Türkiye'nin, küresel ve bölgesel sorunların çözümünde inisiyatif alan dış politikasıyla etrafında barış ve refah kuşağı kurulması için çalışmaya devam ettiğini dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde yürütülen akil, gerçekçi, girişimci, insani ve milli dış politikayla dünyadaki krizler karşısında Türkiye'nin küresel aktör olarak öne çıktığını vurgulayan Oktay, "2002'de 163 olan yurt dışındaki temsilcilik sayımızı, yükselen diplomatik gücümüzle orantılı olarak 255'e çıkararak dünyanın en geniş temsil ağına sahip ilk 5 ülkesinden biri haline geldik." değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye'nin Rusya-Ukrayna savaşının başlamasından sonra müzakereler yoluyla çatışmaları sona erdirmek için yoğun çaba gösterdiğini anımsatan Oktay, Türkiye'nin ara buluculuk girişimleri sonucunda imzalanan Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden uluslararası piyasalara ulaştıracak İstanbul Mutabakatı ile küresel bir gıda krizinin önüne geçildiğini söyledi.
Oktay, her iki ülkeyle görüşmelerin devam ettiğini, önce ateşkesi, ardından da bölgede kalıcı barışı sağlamaya dönük umutlarını koruduklarını ifade etti.
Suriye halkının içinde bulunduğu çatışma, insani kriz ve terör sarmalından kurtulması için de 10 yılı aşkın süredir çaba gösterdiklerini vurgulayan Oktay, şunları kaydetti:
"Terör örgütleri üzerinden Suriye krizinin ülkemize ihracı gayretleri, bizi bu meselede sahada fiilen var olmak mecburiyetiyle karşı karşıya bırakmıştır. Sınırlarımıza dayanan tehditleri yaptığımız harekatlarda güvenlik güçlerimizin gösterdiği kahramanlıkla başarıya ulaştırdık. Ülkemizi itibarsızlaştırmaya yönelik nice sinsi girişimi dik duruşumuzla ve tavizsiz mücadelemizle boşa çıkardık. Milletin kanını emen terör bataklığının kaynağı her neredeyse, orada bulup yerinde kurutacağız. Güvenlik güçlerimiz tarafından sınır ötesinde icra edilen terörle mücadele harekatlarını 'savaş' olarak nitelendirerek, terör örgütlerinin ekmeğine yağ sürülmesini de kesinlikle kabul etmiyoruz. PKK/YPG/PYD, FETÖ ve DEAŞ olmak üzere terörün her türlü biçim ve tezahürüyle mücadelemizi hem sahada hem masada sürdürüyoruz."
"Mücadele kararlılığımızı sorgulayamazlar"
İnsani yardımlar ve göç yönetiminde Türkiye'nin dünyada örnek ülke konumunu sürdürdüğüne dikkati çeken Oktay, "Bugüne kadar 525 binden fazla Suriyeli terörden arındırdığımız bölgelere geri döndü." dedi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Son bir yıl zarfında; Doğu Akdeniz ve Körfez'de aleyhimizde oluşturulan ittifakları bertaraf ederek bölge ülkeleri ve ülkemiz lehine kazan kazan işbirliğine dönüştürme yolunda ciddi adımlar attık, açılımlar yaptık. Bu çerçevede Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve İsrail ile ilişkilerimize olumlu anlamda ciddi bir ivme kazandırdık. Mısır ile de benzer çerçevede ilişkilerimiz olumlu bir atmosfere doğru ilerlemektedir.
Biz, Doğu Akdeniz'de egemenlik haklarımızı savunup, deniz yetki alanlarımızı netleştirmeye çalışırken 'Libya'da ne işiniz var?' diye sorgulayanların bugün bizim normalleşme adımlarımızı anlamalarını beklemiyoruz. Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı, Barış Pınarı dahil Suriye ve Irak sınırındaki terör kamplarına yaptığımız operasyonlara destek vermeyenler, Suriye'de bir terör devleti kurulmasını engellemeye yönelik mücadele kararlılığımızı sorgulayamazlar."
Muhalefetin, "Arkamda Cumhurbaşkanı var." diyebilen kimsenin olmadığı eleştirisine Oktay, "Bugün dünyanın neresinde olursa olsun başına bir iş gelen, hastalanan ya da herhangi bir afette zarar gören her bir vatandaşımız güvenle ve gururla 'Arkamda devlet, Cumhurbaşkanımız var.' demektedir. Siz milletten kopuk olduğunuz için bunları göremiyorsunuz." karşılığını verdi.
"Siz duymadıysanız, o sizin probleminiz"
Diyanet İşleri Başkanlığı'nın, küçük yaşta evlilikle net ifadesinin olmadığı iddialarını da Oktay, "Bugün cumaya giden ve hutbeyi dinleyen herkes Diyanet İşleri Başkanlığının erken yaşta çocukların evlendirilmesinin 'İslam dışı' olduğunu ifade ettiğine açıkça şahit olmuştur. Siz duymadıysanız, o sizin probleminiz." diye yanıtladı.
Bütçenin, Türkiye Yüzyılı'nın sıçrama zemini olacağına inandığını belirten Oktay, bu inançla insanların işini, aşını ve geleceğini güvence altına almaya devam edeceklerini vurguladı.
Oktay, "2023 bütçemiz ile ülkemizin bütünlüğü, milletimizin birliği ve devletimizin gücünü daha da perçinleyerek, Cumhur İttifakı olarak, Cumhuriyetimizin 100. yılında yeni yükseliş destanları yazacağız." dedi.
Cumhuriyetin 100. yılının bütçesiyle milletin istikbalinde yeni bir sayfa, aydınlık bir ufuk açıldığına dikkati çeken Oktay, "Türkiye Yüzyılı'nda maziden aldığımız güçle atiye daha güçlü yürümeye, istiklalimize ve istikbalimize birlik, beraberlik, kardeşlik içinde sahip çıkmaya devam edeceğiz." diyerek sözlerini tamamladı.