Karadeniz gazını karaya taşıyacak boru hattı için ilk kaynak temmuzda
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Karadeniz gazını karaya taşıyacak hat için gerekli tüm boruların temmuzda Filyos'a inmiş olacağını söyledi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, 5. Türkiye Enerji ve Doğal Kaynaklar Zirvesi'nde, son dönemde enerji piyasalarında yaşanan çalkantıların temelinde arz-talep kaynaklı dengesizlikler ve fiyatlardaki aşırı oynaklığın olduğunu söyledi.
Enerji arz güvenliği ve iklim değişikliği arasındaki ilişkide ibrenin arz güvenliğine döndüğünü ifade eden Dönmez, "Adeta iklim değişikliğinin havariliğini yapan ülkelerde son dönemde fosil kaynakların kullanımının arttığını görüyoruz. Bu da bize enerji dönüşümünün sözlerle, vaatlerle ya da havuç-sopa ikilemiyle değil, uzun dönemli planlamalar ve öngörülerle olacağını gösteriyor" diye konuştu.
"Yerli kaynak yoksa enerji bağımsızlığından söz edemeyiz"
Dönmez, Türkiye'nin bu anlamda erken yol alan ülkelerden biri olduğunu dile getirerek şöyle konuştu:
"Biz enerji dönüşümünü kaynaktan teknoloji üretimine kadar bütüncül bir perspektifte kendi iç dinamikleriyle harekete geçiren nadir ülkelerden biriyiz. Son dönemde enerji ve emtia fiyatlarında yaşanan hızlı artış bir kez daha gösterdi ki yerli kaynaklara dayanmayan bir sistemde enerji bağımsızlığından söz edemeyiz. Bugün enerji kurulu gücümüzün yüzde 65'i yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarına dayanıyor. Yenilenebilir enerjide ise adeta bir Türkiye baharı yaşanıyor. Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) ile başladığımız ve mini YEKA'larla sürdürdüğümüz süreç, yenilenebilir enerjinin dinamosu olmuş durumda. Bugüne kadar YEKA'larla 4 bin 250 megavatlık yarışmalarımızı tamamladık. Önümüzdeki dönem 2 bin 750 megavatlık yeni yarışmalarla inşallah 7 bin megavata ulaşacağız. YEKA RES-3'ün başvurularını 31 Mayıs'ta, YEKA GES-4'ün başvurularını 21 Haziran'da almaya başlayacağız. "
Borular 2 bin 200 metre derinlikten geçecek
Dönmez, Karadeniz'de keşfedilen 540 milyar metreküplük gazın 2023'te milletle buluşması için masa başında ve sahada hummalı bir çalışma yürütüldüğünü aktardı:
Yarın Cumhurbaşkanı Yardımcımız Fuat Oktay Bey ile Filyos'ta olacağız. Sahadaki son gelişmeleri birlikte yerinde inceleyeceğiz. Şu ana kadar her şey belirlediğimiz takvim çerçevesinde ilerliyor. İnşallah önümüzdeki yıl vatandaşlarımız Karadeniz gazıyla buluşacak. Karadeniz gazını mutfağında kullanacak. Geçtiğimiz aylarda tedarikine başladığımız su altı borularının temininde son aşamadayız. Gelecek ay, en geç bütün borular Filyos'a inmiş olacak. Gerekli kontrolleri yaptıktan sonra temmuzda boruların deniz altına döşenmesi için ilk kaynağı vurmuş olacağız. Borular 2 bin 200 metre su derinliğinden geçecek ve toplamda da 170 kilometre uzunluğunda olacak.
Dönmez, Karadeniz'deki Türkali-1 ve Türkali-2 kuyularındaki akış testlerinin de tamamlandığını belirterek, Türkali-1'de günlük 1,7 milyon metreküp, Türkali-2'de günlük 2,6 milyon metreküplük gaz akışının yakalandığını dile getirdi.
Dördüncü sondaj gemisi, demir almaya hazırlanıyor
Testler sonucu üretim seviyesinin kuyu başına günlük ortalama 3 milyon metreküpe çıkılabileceğini ifade eden Dönmez, "Bütün planlamalarımızı yerli gazımızı 2023'ün ilk çeyreğine yetiştirecek şekilde yaptık. Filyos'ta yerli gazın milletimizle buluşması için büyük bir gayret gösteren, sahada ve gemilerde arı gibi çalışan bir ekip var. 3 gemimizle sürdürdüğümüz sondaj çalışmalarımıza geçtiğimiz hafta yeni bir gemi daha eklendi. Dördüncü sondaj gemimiz şu an Mersin Taşucu'na demirlemiş durumda. Burada 2 aylık bir bakım süreci olacak ve ardından ilk sondaj için demir alacak" dedi.
Dönmez, son dönemde enerji ve emtia fiyatlarındaki sert yükselişlerin küresel ekonomiler üzerinde büyük baskı oluşturduğuna işaret ederek, "Enerji maliyetleri küresel enflasyonun yönünü belirler duruma geldi. Bizler de bu durumdan ne yazık ki olumsuz etkilenen ülkeler arasındayız. Petrol ve doğal gazda artan talep ve de yükselen fiyatlar, maliyetler üzerinde yukarı yönlü bir baskı oluşturuyor. Salgın sonrası yaşanan hızlı toparlanmaya ilaveten küresel çapta yaşanan kuraklık ve Rusya-Ukrayna Savaşı da doğal gaza olan talebin sıçramasına neden oldu" değerlendirmesinde bulundu.
Isparta'daki elektrik kesintileri sonrası şirkete ceza
Dönmez, enerjide üretim ve altyapı çalışmaları kadar önem verdikleri bir diğer konunun da vatandaş memnuniyeti olduğunu belirtti.
Elektrik dağıtım şirketleriyle konuştukları başlıklardan birinin de altyapı yatırımları ve kesinti süreleri olduğunu söyleyen Dönmez, şunları söyledi:
"Gereken yatırımların aksatılmaması konusunda şirketlerimizi sürekli uyarıyoruz. Bu kış Isparta'da yoğun kar yağışından dolayı elektrik sıkıntısı yaşandı. Bizler de olayın akabinde Isparta'ya intikal ettik ve bütün çalışmaları yerinde koordine ettik. Yapılan tetkikler sonucu bölgenin dağıtım şirketi Akdeniz Elektrik Dağıtım AŞ'nin gerekli iyileştirme, yenileme ve kapasite artırımı yatırımlarını zamanında yapmadığını tespit ettik. Şirkete toplamda 3 milyon 236 bin 666 liralık idari para cezası kesildi. Ayrıca her bir aboneye 109 lira, diğer abone gruplarına göre ise bağlantı gücüne göre 1307 liraya kadar ödeme yapılacak. Vatandaşlarımız ilgili dağıtım şirketine başvurarak söz konusu bedeli şirketten alabilecek. Burada şirket toplam 15 milyon 583 bin 459 lira tutarında tazminat ödeyecek. Uzun süreli kesintiler ve olaydan hemen sonra vatandaşlarımızın kullandıkları elektrikli araçların zarar görmesinden dolayı gereken bütün tazminatların şirket tarafından ödenmesine karar verildi. Vatandaşımızın hiçbir zaman mağdur edilmesine müsaade etmedik, etmeyeceğiz."
Enerji arz güvenliği ve iklim değişikliği arasındaki ilişkide ibrenin arz güvenliğine döndüğünü ifade eden Dönmez, "Adeta iklim değişikliğinin havariliğini yapan ülkelerde son dönemde fosil kaynakların kullanımının arttığını görüyoruz. Bu da bize enerji dönüşümünün sözlerle, vaatlerle ya da havuç-sopa ikilemiyle değil, uzun dönemli planlamalar ve öngörülerle olacağını gösteriyor" diye konuştu.
"Yerli kaynak yoksa enerji bağımsızlığından söz edemeyiz"
Dönmez, Türkiye'nin bu anlamda erken yol alan ülkelerden biri olduğunu dile getirerek şöyle konuştu:
"Biz enerji dönüşümünü kaynaktan teknoloji üretimine kadar bütüncül bir perspektifte kendi iç dinamikleriyle harekete geçiren nadir ülkelerden biriyiz. Son dönemde enerji ve emtia fiyatlarında yaşanan hızlı artış bir kez daha gösterdi ki yerli kaynaklara dayanmayan bir sistemde enerji bağımsızlığından söz edemeyiz. Bugün enerji kurulu gücümüzün yüzde 65'i yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarına dayanıyor. Yenilenebilir enerjide ise adeta bir Türkiye baharı yaşanıyor. Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) ile başladığımız ve mini YEKA'larla sürdürdüğümüz süreç, yenilenebilir enerjinin dinamosu olmuş durumda. Bugüne kadar YEKA'larla 4 bin 250 megavatlık yarışmalarımızı tamamladık. Önümüzdeki dönem 2 bin 750 megavatlık yeni yarışmalarla inşallah 7 bin megavata ulaşacağız. YEKA RES-3'ün başvurularını 31 Mayıs'ta, YEKA GES-4'ün başvurularını 21 Haziran'da almaya başlayacağız. "
Borular 2 bin 200 metre derinlikten geçecek
Dönmez, Karadeniz'de keşfedilen 540 milyar metreküplük gazın 2023'te milletle buluşması için masa başında ve sahada hummalı bir çalışma yürütüldüğünü aktardı:
Yarın Cumhurbaşkanı Yardımcımız Fuat Oktay Bey ile Filyos'ta olacağız. Sahadaki son gelişmeleri birlikte yerinde inceleyeceğiz. Şu ana kadar her şey belirlediğimiz takvim çerçevesinde ilerliyor. İnşallah önümüzdeki yıl vatandaşlarımız Karadeniz gazıyla buluşacak. Karadeniz gazını mutfağında kullanacak. Geçtiğimiz aylarda tedarikine başladığımız su altı borularının temininde son aşamadayız. Gelecek ay, en geç bütün borular Filyos'a inmiş olacak. Gerekli kontrolleri yaptıktan sonra temmuzda boruların deniz altına döşenmesi için ilk kaynağı vurmuş olacağız. Borular 2 bin 200 metre su derinliğinden geçecek ve toplamda da 170 kilometre uzunluğunda olacak.
Dönmez, Karadeniz'deki Türkali-1 ve Türkali-2 kuyularındaki akış testlerinin de tamamlandığını belirterek, Türkali-1'de günlük 1,7 milyon metreküp, Türkali-2'de günlük 2,6 milyon metreküplük gaz akışının yakalandığını dile getirdi.
Dördüncü sondaj gemisi, demir almaya hazırlanıyor
Testler sonucu üretim seviyesinin kuyu başına günlük ortalama 3 milyon metreküpe çıkılabileceğini ifade eden Dönmez, "Bütün planlamalarımızı yerli gazımızı 2023'ün ilk çeyreğine yetiştirecek şekilde yaptık. Filyos'ta yerli gazın milletimizle buluşması için büyük bir gayret gösteren, sahada ve gemilerde arı gibi çalışan bir ekip var. 3 gemimizle sürdürdüğümüz sondaj çalışmalarımıza geçtiğimiz hafta yeni bir gemi daha eklendi. Dördüncü sondaj gemimiz şu an Mersin Taşucu'na demirlemiş durumda. Burada 2 aylık bir bakım süreci olacak ve ardından ilk sondaj için demir alacak" dedi.
Dönmez, son dönemde enerji ve emtia fiyatlarındaki sert yükselişlerin küresel ekonomiler üzerinde büyük baskı oluşturduğuna işaret ederek, "Enerji maliyetleri küresel enflasyonun yönünü belirler duruma geldi. Bizler de bu durumdan ne yazık ki olumsuz etkilenen ülkeler arasındayız. Petrol ve doğal gazda artan talep ve de yükselen fiyatlar, maliyetler üzerinde yukarı yönlü bir baskı oluşturuyor. Salgın sonrası yaşanan hızlı toparlanmaya ilaveten küresel çapta yaşanan kuraklık ve Rusya-Ukrayna Savaşı da doğal gaza olan talebin sıçramasına neden oldu" değerlendirmesinde bulundu.
Isparta'daki elektrik kesintileri sonrası şirkete ceza
Dönmez, enerjide üretim ve altyapı çalışmaları kadar önem verdikleri bir diğer konunun da vatandaş memnuniyeti olduğunu belirtti.
Elektrik dağıtım şirketleriyle konuştukları başlıklardan birinin de altyapı yatırımları ve kesinti süreleri olduğunu söyleyen Dönmez, şunları söyledi:
"Gereken yatırımların aksatılmaması konusunda şirketlerimizi sürekli uyarıyoruz. Bu kış Isparta'da yoğun kar yağışından dolayı elektrik sıkıntısı yaşandı. Bizler de olayın akabinde Isparta'ya intikal ettik ve bütün çalışmaları yerinde koordine ettik. Yapılan tetkikler sonucu bölgenin dağıtım şirketi Akdeniz Elektrik Dağıtım AŞ'nin gerekli iyileştirme, yenileme ve kapasite artırımı yatırımlarını zamanında yapmadığını tespit ettik. Şirkete toplamda 3 milyon 236 bin 666 liralık idari para cezası kesildi. Ayrıca her bir aboneye 109 lira, diğer abone gruplarına göre ise bağlantı gücüne göre 1307 liraya kadar ödeme yapılacak. Vatandaşlarımız ilgili dağıtım şirketine başvurarak söz konusu bedeli şirketten alabilecek. Burada şirket toplam 15 milyon 583 bin 459 lira tutarında tazminat ödeyecek. Uzun süreli kesintiler ve olaydan hemen sonra vatandaşlarımızın kullandıkları elektrikli araçların zarar görmesinden dolayı gereken bütün tazminatların şirket tarafından ödenmesine karar verildi. Vatandaşımızın hiçbir zaman mağdur edilmesine müsaade etmedik, etmeyeceğiz."