Yapısal reform geliyor
Referandum sonrası önemli reformların gündeme gelmesi bekleniyor. Bunların içerisinde gelir vergisine yönelik düzenleme, memurların sınırsıza yakın olan iş güvencesinin kaldırılması, Borçlar Kanunu'nun değiştirilmesi de yer alıyor.
Türkiye, 2016’yı darbe girişimi ve sonrasındaki çalkantıyla geçirdi. Ardından gelen anayasa değişikliğiyle yönetim sisteminin değiştirilmesine ilişkin referandum tamamlandı. Hükümetin yakın zamanda reformlara yönelik bir açıklama yapması bekleniyor. Reform alanı olarak açıklanan düzenlemelerden bir kısmı taslak veya tasarı olarak ortaya çıkmış durumda. Bunlar arasında bulunan en önemli düzenlemelerden gelir ve kurumlar vergisini birleştiren yeni Gelir Kanunu Tasarı olarak TBMM’ye sunulmuş ancak kadük olmuştu. Bu yasaya ilişkin düzeltme niteliğindeki birkaç değişiklik dışında önemli bir değişiklik beklenmiyor.
Gelir vergisine yönelik düzenlemeye son olarak Maliye Bakanı Naci Ağbal tarafından KDV reformu da eklendi. Maliye Bakanı, haziran ayı sonuna kadar KDV’nin hem oransal, hem de işleyiş olarak tamamen gözden geçirileceği bir çalışmanın tamamlanacağını açıkladı. Bu düzenlemede de üretim ve ihracattaki KDV yapılanmasında değişiklik yapılacak.
Çalışma hayatında da önemli iki reform hazırlıkları son aşamaya getirildi. Bunlardan ilki, esnekleşmenin tamamlanması anlamına gelecek olan kıdem tazminatı sisteminin fona dönüştürülmesi olacak. Çalışma Bakanı bu alanda tam uzlaşma aramaktan vazgeçeceklerini daha önce açıklamıştı. Çalışma hayatında yargı ayağı da bulunan, işçi-işveren uyuşmazlıklarının öncelikle uzlaşmaya gitme zorunluluğu getiren düzenlemede de uzlaşma sağlandı ve taslak hazırlandı.
Çalışma hayatının diğer önemli düzenlemesi ise kamu personel rejimine yönelik olacak. Bu düzenlemede de “esnek çalışma” modeli benimsenecek. Taşeron işçilerin kadroya alınmasını da içeren bu düzenleme ile memurların sınırsıza yakın olan iş güvencesi kaldırılacak. Performansa ve işleyişe bağlı olarak memurların da işten çıkarılabilmesine, süreli sözleşme yapılabilmesine imkan sağlanacak.
Ekonomik işleyişte önemli yeri bulunan Borçlar Kanununa yönelik hazırlığın da büyük ölçüde tamamlandığı belirtildi. Adalet Bakanlığı bünyesinde kurulan ve içinde hukukçu bilim insanları da bulunan bir teknik komisyon yaklaşık 3 yıldır bu kanun üzerinde çalışıyor. Sosyal güvenlik alanında ikincil bir reform çalışmasının yapıldığı da daha önce SGK başkanı tarafından açıklanmıştı. Bu düzenlemelerin bir kısmı çeşitli yasalarla tamamlandı. Düzenlemelerin ana ekseninin, SGK çatısı altında birleştirilen ancak hala ciddi uygulama farklılıkları bulunan ücretli çalışanlar, kendi adına çalışanlar ve kamu çalışanlarının standartlarının birbirine yaklaştırılması- birleştirilmesi arayışı olacağı kaydedildi.
Organize sanayi bölgelerinin işleyişi, arsa tahsisi, yatırım süreçlerini içeren üretim reformu taslağı da kamuoyuna açıklanmıştı. Bu alanda da çalışmanın büyük oranda tamamlandığı kaydedildi. Yatırım ortamının iyileştirilmesine yönelik olarak bazı düzenlemelerle birlikte bu tasarının da TBMM’ye sunulabileceği belirtiliyor.
Eğitim ve yargı reformu
Hükümet, yapısal reformlar içinde daha önce hükümet ve yargı reformunu da almıştı. Özellikle teknik eğitim ağırlıklı olarak eğitime yönelik kapsamlı bir reform yapılması, yüksek öğretim dahil sistemin tamamen yönetim şeklinin değiştirilmesinin hedeflendiği kaydedildi. Yargı alanında da özellikle yargı sürecini hızlandırıcı düzenlemeler için çalışıldığı belirtildi.
Gelir vergisine yönelik düzenlemeye son olarak Maliye Bakanı Naci Ağbal tarafından KDV reformu da eklendi. Maliye Bakanı, haziran ayı sonuna kadar KDV’nin hem oransal, hem de işleyiş olarak tamamen gözden geçirileceği bir çalışmanın tamamlanacağını açıkladı. Bu düzenlemede de üretim ve ihracattaki KDV yapılanmasında değişiklik yapılacak.
Çalışma hayatında da önemli iki reform hazırlıkları son aşamaya getirildi. Bunlardan ilki, esnekleşmenin tamamlanması anlamına gelecek olan kıdem tazminatı sisteminin fona dönüştürülmesi olacak. Çalışma Bakanı bu alanda tam uzlaşma aramaktan vazgeçeceklerini daha önce açıklamıştı. Çalışma hayatında yargı ayağı da bulunan, işçi-işveren uyuşmazlıklarının öncelikle uzlaşmaya gitme zorunluluğu getiren düzenlemede de uzlaşma sağlandı ve taslak hazırlandı.
Çalışma hayatının diğer önemli düzenlemesi ise kamu personel rejimine yönelik olacak. Bu düzenlemede de “esnek çalışma” modeli benimsenecek. Taşeron işçilerin kadroya alınmasını da içeren bu düzenleme ile memurların sınırsıza yakın olan iş güvencesi kaldırılacak. Performansa ve işleyişe bağlı olarak memurların da işten çıkarılabilmesine, süreli sözleşme yapılabilmesine imkan sağlanacak.
Ekonomik işleyişte önemli yeri bulunan Borçlar Kanununa yönelik hazırlığın da büyük ölçüde tamamlandığı belirtildi. Adalet Bakanlığı bünyesinde kurulan ve içinde hukukçu bilim insanları da bulunan bir teknik komisyon yaklaşık 3 yıldır bu kanun üzerinde çalışıyor. Sosyal güvenlik alanında ikincil bir reform çalışmasının yapıldığı da daha önce SGK başkanı tarafından açıklanmıştı. Bu düzenlemelerin bir kısmı çeşitli yasalarla tamamlandı. Düzenlemelerin ana ekseninin, SGK çatısı altında birleştirilen ancak hala ciddi uygulama farklılıkları bulunan ücretli çalışanlar, kendi adına çalışanlar ve kamu çalışanlarının standartlarının birbirine yaklaştırılması- birleştirilmesi arayışı olacağı kaydedildi.
Organize sanayi bölgelerinin işleyişi, arsa tahsisi, yatırım süreçlerini içeren üretim reformu taslağı da kamuoyuna açıklanmıştı. Bu alanda da çalışmanın büyük oranda tamamlandığı kaydedildi. Yatırım ortamının iyileştirilmesine yönelik olarak bazı düzenlemelerle birlikte bu tasarının da TBMM’ye sunulabileceği belirtiliyor.
Eğitim ve yargı reformu
Hükümet, yapısal reformlar içinde daha önce hükümet ve yargı reformunu da almıştı. Özellikle teknik eğitim ağırlıklı olarak eğitime yönelik kapsamlı bir reform yapılması, yüksek öğretim dahil sistemin tamamen yönetim şeklinin değiştirilmesinin hedeflendiği kaydedildi. Yargı alanında da özellikle yargı sürecini hızlandırıcı düzenlemeler için çalışıldığı belirtildi.