BES'te maaşlardan ne kadar kesilecek
Bireysel emeklilikte otomatik katılımı öngören sistem yeni yıldan itibaren yürürlüğe girdi. Ocak ayının son günü ve bugün maaşların yatacak olması nedeniyle herkes merak içinde. İşte yeni sistem hakkında bilmeniz gereken her şey...
45 yaş altı ücret karşılığı çalışanlar, işverenleri aracılığıyla otomatik olarak bir emeklilik planına dahil oluyor Çalışanın cinsiyet farkı ayırt edilmeden maaş bodrosundaki rakama göre kesintşi yapılacak. Burada amaç tasarruf . Zorunlu Bireysel emeklilik aslında sadece işveren için zorunlu. Çalışanlar 2 ay sonra sistem çıkabiliyor. Ve 2 ay boyunca kesilen ödemeyi de geri alabiliyor. Peki bu ay maaşlardan ne kadar kesilecek. BES'in faydaları ve zararları neler? Tamamına haberimizden ulaşabilirsiniz...
KİMLER BES'E KATILACAK?
45 yaşın altındaki (1972 ve yukarı yıllarda doğanlar) tüm çalışanlar otomatik olarak sisteme girecek. Burada katılma tarihini çalıştığınız şirketin personel sayısı belirleyecek. İlk aşamada bin ve üzeri çalışanı olan özel sektör 1 Ocak 2017'de, memurlar (genel ve özel bütçeli idareler) ve 250-1000 çalışanı bulunan özel sektör 1 Nisan 2017'de sisteme geçecek.
Binden fazla çalışanı olanlar: 1 Ocak 2017
250-999 çalışanı olanlar: 1 Nisan 2017
100-249 çalışanı olanlar: 1 Temmuz 2017
50-99 çalışanı olanlar: 1 Ocak 2018
10-49 çalışanı olanlar: 1 Temmuz 2018
5-9 çalışanı olanlar: 1 Ocak 2019
Memurlar: 1 Nisan 2017
Mahalli idareler ve KİT'ler: 1 Ocak 2018
MAAŞTAN KESİNTİ OLACAK MI?
Her çalışanın prime esas kazancının (brüt maaşının) yüzde 3'ü kesilerek BES hesabına aktarılacak. 2017'de uygulanacak 1.777,5 TL'lik asgari ücrete göre en az kesinti 53 lira 32 kuruş olacak. En yüksek kesinti ise 340 lira olacak.
YASANIN ÇALIŞANLARA AVANTAJ VE DEZAVANTAJLARI
BES Avantajları
• BES sistemi birikim yapmanıza yardımcı olur.
• Birikimleriniz %25 devlet katkı payı ile desteklenir, yani yapmış olduğunuz her katkı payı için %25 devlet katkısı elde edersiniz, devlet katkısı limiti aylık brüt asgari ücretinin %25’i kadardır.
• Bireysel emeklilik sistemi fonunuzu ve şirketinizi değiştirme hakkınız bulunur, herhangi bir ücret ödemeden başka bir şirkete geçiş yapabilirsiniz. Ayrıca fonlarınızı istediğiniz zaman kontrol edebilir, fon yönetimini kontrol edebilirsiniz.
• BES ödemelerinizi bütçeniz doğrultusunda azaltabilir dilerseniz, bütçenizin yetmemesi durumunda dondurabilirsiniz.
• Bireysel emeklilik sistemi fonları vergiden de muaftır.
• BES sistemi özellikle para biriktirmekte zorlananlar için oldukça avantajlı olacaktır. Çünkü; böylece hem birikim yaparsınız hem de %25 devlet katkısı payını değerlendirmiş olursunuz.
BES Dezavantajları
• Bireysel emeklilik sisteminden 10 yılı doldurmadan çıkmanız durumunda devlet ciddi miktarda kesinti yapar. Zor durumda kalmamanız durumunda çıkmamalısınız • Fonların iyi yönetilmemesi durumunda istediğiniz oranda gelir elde edemeyebilirsiniz.
• BES şirketleri yönetim kesintileri yapar. Bu kesintilerin oranı genellikle %8-10 aralığında yer alır.
2 AY SONRA ÇIKILABİLİR
Sistemde kalmak mecburi mi? 2 ay süreyle sistemde kalmak zorunlu olacak. Çalışanlar bu iki ay içinde çıkmak istediklerini söylerlerse kesintiler iade edilerek çıkış işlemleri yapılacak. Çalışanın cayma talebi alındıktan 10 gün sonra parası iade edilecek. İlk 3 yılda sistemden ayrılanlara devlet katkısı verilmeyecek. Devlet katkısı hakediş oranı 3-6 yıl için yüzde 15, 6-10 yıl için yüzde 35, 10 yılını dolduranlar için yüzde 60, sistemde en az 10 yıl bulunan ve 56 yaşını tamamlayan çalışanlar için yüzde 100 olacak.
TÜM ŞİRKETLER İÇİN BU YASA GEÇERLİ Mİ ?
Çalışan sayısı belirtilmeksizin bütün işverenler 6740 sayılı BES kanununa göre işçisini BES sisteminden değerlendirmek ve yasal yükümlülükleri uygulamakla mecburidir Çalışan katkı payı, işverenin taraf olduğu 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu kapsamındaki haciz ve iflas yoluyla takip bakımından işçi alacağı niteliğinde imtiyazlı bir alacaktır. İşverenler bu madde kapsamındaki yükümlülükleri bakımından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından denetlenir. İşverenin bu madde kapsamındaki yükümlülüklerine ve bu madde uyarınca yürürlüğe konulan düzenlemelere uymaması hâlinde, her bir ihlal için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yüz Türk lirası idari para cezası uygulanır
İŞVEREN ÇALIŞANINI NASIL EMEKLİLİK SİSTEMİNE DAHİL EDECEK ?
Buna göre, Türk vatandaşı olup 45 yaşını doldurmamış olanlardan ücret karşılığı çalışanlar, işverenin, kanun hükümlerine göre düzenlediği bir emeklilik sözleşmesiyle emeklilik planına dahil edilecek.
İşveren, çalışanını otomatik katılım için emeklilik planı düzenleme konusunda Hazine Müsteşarlığınca uygun görülen bir BES şirketinin sunacağı emeklilik planına dahil edebilecektir.
ŞİRKETLERİN İK DEPARTMANLARINA BU SÜREÇTE NE TÜR GÖREVLER DÜŞÜYOR
sistemine dahil edilecek olanları sadece şirketler olarak değil bütün Kamu Kurum ve Kuruluşlarında çalışan memurlarında dahil olduğu düşünüldüğünde bütün çalışanlar olarak değerlendirdiğimizde geçmişte daha önce Konut Edindirme Yardımı fonu olarak bilinen KEY olarak telaffuz edilen sistemin gelişmiş ve burada fark işverenden değil, işverence maaş ödemelerinde işçi payı kesilerek; kişinin doğrudan kendi bilgisi dahilinde yapılacağı göz önüne alındığında İK departmanları BES sistemi gereğince bordro düzenlenmesi aşamasında Kanunun emrettiği şekilde çalışmaları yapıp. Çalışanın onayını ve taşıyan belgeleri özlük dosyasına koyup, gerekli Bakanlıklara bildirim evraklarını yazılı ve internet ortamından bildirdikten sonra , çalışan adına yapılan kesintilerini BES hissedarı adına ilgili BES şirketi hesabına ödemek yükümlülüğü vardır.
ŞİRKETLER VE İK DEPARTMANLARI BU YASAYA HAZIR MI ?
BES kanuna uyum sağlamak adına yapılan ana hatlar belli olduğu için günümüz iletişim çağı olması hasebiyle alt donanımı bütünselleşmiş hiçbir şirket ve İK departmanının bu kanunun uygulamasında zorluk çekeceğini düşünmüyoruz ayrıca Yasaya entegre konusunda ilgili bakanlıklar kendi arasında koordine çalışması yaparak ortaya çıkacak noksanlıkların hızlı bir şekilde tamamlanmasının alt yapı çalışmaları bitirmiş bulunmaktadır.
HALEN BİREYSEL EMEKLİLİĞİ OLANLAR NE YAPACAK?
Mevcutta bireysel emeklilği olanlar da otomatik olarak sisteme girecek. İsteyen iki BES'i de bir arada devam ettirebilir. Ya da 2 ay sonra zorunlu BES'te cayma hakkı kullanılarak mevcut BES'le devam edilebilir. Mevcut BES'i iptal edip yeni sisteme geçerseniz, geçmişe yönelik haklarınız iptal olur. Yeni sözleşmenizdeki haklar geçerli olur.
İŞ DEĞİŞTİRİNCE NE OLACAK?
Başka bir işe geçildiğinde, yeni işyeriniz de otomatik katılım kapsamında ise çalışanın daha önce kazandığı birikim, emeklilik süresi gibi haklar yeni emeklilik planına aktarılacak. Yeni işyeri otomatik katılım kapsamında değilse, çalışan isterse önceki işyerindeki sözleşme kapsamında ödemeleri kendi yapabilecek.
İŞVEREN DÜZENLEMEYE UYMAZSA CEZASI VAR MI?
İşverenin yükümlülüklerine ve yürürlüğe konulan düzenlemelere uymaması halinde, her bir ihlal için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nca 100 TL idari para cezası uygulanacak.
Ayrıca BES'e otomatik katılımda, işveren, katkı payını zamanında emeklilik şirketine aktarmaz veya geç aktarırsa çalışanın birikiminde oluşabilecek parasal kaybı telafi etmek zorunda.