Dikkat! Kaygan zemin!
Yurtdışında iş yapayım derken felakete kurban gitmeyin! Emre Akıncı yazdı...
Ukrayna’da kış mevsimleri oldukça soğuk geçer. Uzunca süreler asfalt yollar haricinde kar yağdığı güzelliği ile çevreyi kaplar ve öylece kalır. Hava sıcaklığı kış döneminde -30 dereceye kadar düşer ve mevsim genellikle 0 derecenin altında geçer. Hava sıcaklığı da sıfırın altına düşünce nehirlerden kaldırımlara kadar her yer uzunca süre buz tutar.
Herşeyi ile bu mevsime hazır olan Ukraynalılar, bu hava şartlarından pek etkilenmezler hatta hafta sonlarını buzun üzerinde balık tutarak yada karda orman yurüyüşü yaparak geçirebilirler. Ama aynı durum yabancılar için böyle değildir. Hele ki çeşitli sebeplerle bu duruma hazırlıksız yakalanmışlar ya da uyarıları yeterince dikkate almamışlarsa…
Ukrayna’daki iş hayatında da zemin, tüm yıl boyunca buradaki kış mevsimi gibi hep kaygandır. Buzda yürürken sendelememek nasıl imkansızsa buraya özel iş ortamında da, her türlü hazırlığa rağmen tökezlememek zordur. Aynı şekilde yürürken yanlışlıkla binalara yakın yürümemek gereklidir çünkü uzaktan güzel gözüken sarkıtlar, sizi ciddi yaralayabilir. Buzda kayıp düştüğünüzde kolunuzu kırmamanın ilk kurali nasil elleri ceplere sokmamaksa, burada da yıllardır oturmuş sisteme karşı gelmemek de o derece önemlidir. Ve Ukrayna’daki iş hayatınızda da, sarkıtlar gibi, uzaktan bakıldığında bile gözüken sorunlardan, maddi iştahınızı kabartsa da hep uzak durmanızda fayda vardır.
Var sayalım buzda kayıp düştünüz; hemen üstünüzü temizleyip devam etmeyi bilmelisiniz yoksa doğup büyüdükleri yerel koşullarda ve zaten bize göre yavaş ilerleyen iş hayatında Ukraynalılar sizi yakalayıp geçer. Siz Ukrayna’da satılan markaların kış kolleksiyonlarını Türkiye’dekiler ile yani, farkın sadece bunların Ukrayna’da daha pahalı olduğunu sanırsanız, buz gibi havada neden hala iki kat çoraba yada pantalonunuzun altına giydiğiniz içliğe rağmen ısınamadığızı anlayamazsınız.
Aynı şekilde buradaki iş hayatınızda kullanacağınız ve Ukrayna’da da satılan ürün ve hizmetleri pahali da olsa hep buradan tedarik etmeniz tavsiye olunur. Ayrıca birebir aynı ürünlerin vitrinlerdeki fiyat farkını da, sadece nakliye, gümrük ve % 20 kdv olduğu, üstünün kar marjı olduğunu düşünmek, eksi derecede güneşe aldanıp rüzgarı düşünmeden sokağa çıkmaya benzer. Dikkat edin yoksa ciddi üşütürsünüz. Camınızın dışına yapıştıracağınız basit bir termometre bu sorununuzu çözeceği gibi, kısa bir ön pazar araştırması da size çok şey kazandırır veya daha az kaybetmenizi sağlar.
Ukrayna’da yeni doğan bebekler bir haftalık olduklarında yaz kış denmeden saatlerce parklara çıkartılır ve bünyeleri doğuştan ortama alışır. Bizler ise sadece sıcak denizlerden gelen, ortama ve havaya uyum sağlamaya çalışan yabancılarızdır. Burada da iş hayatının her aşamasında unutulmamalıdır ki son 20 yıldaki yeni düzenin legal ve yasal olmayan her detayına Ukraynalılar dogustan alışıktır.
Hadi diyelim, aradan bir kaç yıl geçti gardırobunuza ve yürüyüşünüze kadar yerelleştiniz. Ulaşım sorununuzu da kaliteli kar tekerleri takılı iyi bir 4×4 ve, Türkiye’de bedava olan, burada ise yerine göre bir daire parası eden bir kapalı garaj alarak çözdünüz. Bu hep sıcak arabanızda ve ofisinizde olacaksınız, buzlu zeminde hiç yürümeyecek, üşümeyecek yada düşmeyeceksiniz demek değildir. Her yerde olduğu gibi Ukrayna’daki iş hayatında da tanıdıklarınız önemlidir ve herşeyi tamamen yasal yapmış olabilirsiniz. Ancak bu tanıdıklarınızın sizi düştüğünüzde kaldıracakları anlamına gelmez.
Sonuç olarak uzun zaman güneşi ve sıfırın üzerinde hava sıcaklıgı görmeden, Türk mutfağı ve islami yaşam kültüründen uzak, eğitim ve yasal düzeni dünyadan bağımsız Ukrayna’da is yapmak kolay degildir. Karda yürüyüp izninizi belli etmeme lüksünüzün olmadığıni ama kayıp ayak tabanlarınızı bir anda havada görebilmenizin mümkün oldugunu ve hiçbir zaman tam anlamda yerel olamayacağınızı unutmadan tatlı bir ticari maceraya hazırsanız; buradaki buzun da karın da, ticari karlarında keyfini çıkarmaya hazırsınız demektir.
EMRE AKINCI KİMDİR?
1977 yılında İzmir'de doğup ilkokul eğitimini Balıkesir Altieylul İlkokulu'nda, ortaokul ve lise öğrenimimi ise Balıkesir Sırrı Yırcalı Anadolu Lisesi'nde tamamladı. Üniversite için İstanbul'a yerleşerek, finans sektörünü tercih etti. Bu süreçte çok sayıda canlı yayın tecrübesi oldu ve önde gelen ekonomi dergilerinde düzenli yazıları yayınlandı. Askerlik hizmetini 2004 yılında Malazgirt'te tamamladı. Ukrayna'da perakende, dekorasyon, internet, gayrimenkul vb. pek çok projede yer aldı. Design Time firması ile 30'dan fazla seçkin Avrupa ve Amerikan firmasının 6 yıl boyunca Ukrayna distribütörlüğünü yaptı. Tüm Ukrayna genelinde 40'tan fazla şehirde, 200'den fazla showroom, ofis, otel ve konut projesini kısmen yada anahtar teslim tamamladı. İngilizce ve Rusça bilmektedir.