Dosya masraflarını geri almak için ne yapmalı?

Bankalar, ücret ve komisyonlarda ne yeni Tüketici Kanunu'nu ne de mahkeme kararlarını dikkate alıyor. Tüketici kredilerinde dosya masrafı almaya devam eden bankalar, "Bu ücreti sizden tahsis ediyoruz. Ancak tüketici heyetine başvurup talep edebilirsiniz" diyerek, vatandaşı konuyu yargıya taşımak zorunda bırakıyor. Tüketiciyi zorda bırakan bu uygulamanın son bulması için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun yönetmeliğinin yayınlanması gerekiyor.

Gözler BDDK'da
Yeni Tüketici Yasası yürürlüğe girerken, gözler bankaların hangi hizmetlerden ücret alınacağını belirleyecek olan Bankacılık Denetleme Düzenleme Kurulu'na (BDDK) çevrildi. Kurumun bu konudaki çalışmayı tamamlaması için Kasım'a kadar süresi bulunuyor. Ancak yönetmelik yayınlanmadığı için kötü niyetli davranan bankalara yönelik şikayetler nedeniyle ücret ve komisyonlara ilişkin listenin bir ay içinde açıklanması bekleniyor.

Takvim'den Hazal Ateş'in haberine göre, BDDK yönetmeliği yayınlanmadığı için "ne koparırsak kar" diye bakan bazı bankalar 5 bin liralık tüketici kredisinden bile krediye 200 liraya varan dosya masrafı almaya devam ediyor. Üstelik müşteriyi tüketici heyetlerine yönlendirerek yaptıkları uygulamanın "haksız" olduğunu da ortaya koyuyorlar. Bankalar bu uygulamayı sürdürürken, dosya masrafı, kredi kartı aidatlarını talep edenlerin sayısı ikiye katlandı. Tüketici lehine çıkan kararlardaki artış da bunda etkili oldu. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı verilerine göre, önceki yıl hakem heyetlerine yaklaşık 450 bin başvuru yapılırken, geçen yıl bu sayı 900 bine ulaştı. Tüketici heyetlerine yapılan başvuruların yüzde 70'den fazlası da bankalara yönelik oldu.

65 kalemin sayısı azalıyor
Tüketici dernekleri, bankaların uyguladığı 65 kalemden alınan ücret, komisyon ve masrafların tespitinde vatandaşın korunması gerektiğini savunuyor. BDDK'ya dosya masrafı konusunda binlerce şikayet geliyor. Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, verilen hizmete karşın alınan ücretin hakkaniyet kurallarına uygun olması gerektiğini belirterek, "Hiç hizmet sunulmuyorsa bunun da ücretlendirilmesini önlemektir" demişti.

Yargıtay kararı
Binlerce vatandaşın itiraz ederek iadesini talep ettiği dosya masrafları konusunda Yargıtay da Nisan ayında emsal niteliğinde bir karar verdi. Yargıtay 13'üncü Dairesi, Tüketici Kanunu'ndan kaynaklanan 3 yıllık zamanaşımı değil, bunun yerine Borçlar Kanunu'nda yer alan 10 yıllık genel zamanaşımı süresinin uygulanmasına hükmetti. Karara göre, 10 yıl önceye kadar kullanılan kredilerin dosya masraflarının da tüketicilere iadesi gerekiyor.

Ne yapmak gerekiyor?
Yeni yasa hükümleri uyarınca dosya masrafı 2 bin liranın altında olan tüketiciler, ikametgah adreslerinde bulunan ilçe hakem heyetine başvurabilecek. 2 bin liradan 3 bin liraya kadar olan alacaklar için ise valilik bünyesinde kurulan ilk hakem heyetlerine başvuru yapılması gerekiyor. 3 bin liranın üzerindeki alacaklar için Tüketici Mahkemesi'ne dava açılması gerekiyor. Tüketici Hakem Heyeti'nin verdiği kararlara tarafların 15 günlük itiraz süresi bulunuyor. İtiraz durumunda tüketici mahkemesine dava açılması gerekiyor. Mahkeme tüketici lehine karar verdiğinde dosya masrafı dava tarihinden ya da daha öncesinde ihtarname ile talep edilmiş ise temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tüketiciye iade ediliyor.