Dünyada ne kadar altın var?
İlk altın para Türkiye'de çıkmış...
Dünyadaki bütün altını eritip küp haline getirsek küpün büyüklüğü ne olurdu acaba?
BBC'nin haberine göre dünyanın en zengin yatırımcılarından Warren Buffet, dünyada yer üstüne çıkarılmış altın miktarının, 20 metre boyutunda bir küp oluşturacağını söylüyor.
Peki bunu nasıl biliyoruz?
Yatırımcıların kullandığı kaynaklardan biri, değerli metaller konusunda danışmanlık hizmetleri sunan Thomson Reuters GFMS.
Şirketin son yayımladığı yıllık altın verilerine göre dünyada 171 bin 300 ton atın bulunuyor.
Bu miktarda altın eritilip küp şekline dönüştürülse her bir kenarının uzunluğu 20.7m civarında olurdu.
Fakat GFMS'in rakamlarını doğru bulmayanlar da var.
İLK ALTIN PARA TÜRKİYE'DEN ÇIKTI
Altın miktarı konusundaki tahminler 155 bin 244 tondan 2.5 milyon tona kadar değişiyor.
2.5 milyon ton altın eritilip küp şekli verilse her bir kenarı 50 metreyi bulurdu.
Peki bu rakamlar arasındaki fark neden bu kadar büyük?
Altın tarihi konusunda uzman Timothy Green'e göre, nedenlerden biri, altının 6 bin yıl gibi uzun bir süredir çıkarılıyor oluşu.
İlk altın para, milattan önce 550 yıllarında, bugünkü Türkiye sınırları içerisinde, Lidya kralı Kroisos (Karun) tarafından bastırılmış ve kısa sürede Akdenizli tüccarlar ve misyoner askerler tarafından kabul gören bir ödeme aracı haline gelmiş.
GFMS'nin tahminlerine göre, Kristof Kolomb'un Amerika'ya gittiği 1492 yılına kadar dünyada 12 bin 780 ton altın çıkarılmıştı.
Fakat bu alanda yapılan araştırmaları inceleyen yatırımcı ve Gold Money adlı şirketin kurucusu James Turk bu tahmini çok yüksek buluyor.
Turk, Ortaçağ'a gelinceye kadar kullanılan ilkel madencilik teknikleri dikkate alındığında 1492'ye kadar ancak 297 ton altın çıkarılmış olabileceğini düşünüyor.
Günümüze kadar çıkarılan toplam altın miktarı konusundaki tahmini ise 155 bin 244 ton.
Turk'un rakamları bazı yatırımcılar tarafından kabul görürken bazı uzmanlar da onun GFMS'ye alternatif olamayacağını söylüyor.
Ancak hem Turk'un hem de GFMS'nin rakamlarını fazlasıyla düşük bulanlar da var.
Altın ile ilgili yatırım şirketi Real Asset Company'den Jan Skoyles, "Sadece Tutankamun'un mezarında 1,5 tonluk altın tabut bulundu. Kayıtları yapılmadan soyulan mezarlardaki altın miktarını düşünün bir de" diyor.
Skoyles ayrıca çıkarılan altın miktarı konusunda Çin'in yeterince açık davranmadığını, Kolombiya gibi ülkelerde ise "çok sayıda yasadışı altın madenciliği yapıldığını" vurguluyor.
Altın Standartları Enstitüsü ise biraz spekülatif bir rakam olduğunu kabul etmekle beraber, bankaların depolarındaki altın ve tüm mücevherler toplandığında 2,5 milyon ton altına ulaşılacağı tahmininde bulunuyor.
Bunu bilmek zor. Bütün sunulan rakamlar sonuçta birer tahminden ibaret. Belki de gerçek rakam bunlardan çok farklı.
Altın kaynakları çok yakında tükenecek gibi değil.
ABD Jeolojik Araştırmalar Merkezi, yeraltında çıkarılmayı bekleyen 52 bin ton altın bulunduğunu ve daha fazla rezervin keşfedileceğini tahmin ediyor.
Ancak altını kullanış şeklinin değişmesi kaygı yaratıyor.
Bugüne kadar altın hep geri dönüşüm yoluyla yeniden kullanıma sokuldu.
James Turk, "Tarih boyunca çıkarılmış altın bugün aynı şekilde varlığını koruyor. Yani bir altın saatiniz varsa bunun bir kısmı 2000 yıl önce Romalılar tarafından çıkarılmış altın olabilir" diyor.
Fakat altının teknolojide kullanımı farklı.
İngiliz Jeolojik Araştırmalar Merkezi, bugün üretilen altının yüzde 12'sinin teknoloji sektörüne aktarıldığını ve her aygıtta çok küçük miktarlar halinde kullanıldığı için geri dönüşüm yapılmasının ekonomik olmayabileceğini ifade ediyor.
Kısacası, altın ilk kez "tüketiliyor".