e-ticarete 'resmi' düzeltme

Maliye Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili, Türkiye'deki e-ticaretin söylenildiği gibi 30 milyar TL büyüklüğe sahip olmadığını ileri sürüyor. Rakamların; internet üzerinden yapılan bankacılık ile hür türlü kartlı e-ticaret olarak değerlendirilmesi dolayısıyla bu kadar büyüdüğünü vurgulayan yetkili, elektronik ortamda yapılan gerçek ticaret göz önüne alındığında tutarın 4-5 milyar dolar kadar olduğunun görüleceğini ifade ediyor.

Şehirlerdeki yoğun iş hayatı ve internet üzerinden yapılan indirimler e-ticarete ilgiyi gün geçtikçe artırıyor. Bu sayede tüketici sanal ortamda mağazaları gezerken yorulmadığı gibi, bir tık ile istediği ürünü sipariş edebiliyor. Hatta pek çok ürünü mağazaya göre daha ucuza satın alabiliyor. Şirketler de daha ucuz bir pazarlama ve satış kanalına sahip oldukları için internet üzerinden alış verişe rağbet artıyor. e-ticarete gösterilen ilgi sekör ile ilgili açıklanan rakamlarda da kendisini gösteriyor. Ancak Maliye Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili, açıklanan rakamların abartıldığı görüşünde. Konuyla ilgili olarak Cihan'a değerlendirmelerde bulunan Gelir İdaresi Başkanlığı'ndan üst düzey bir yetkili, Türkiye'de e-ticaretle ilgili yapılan araştırmaların sağlıklı olmadığını öne sürüyor.

e-ticaretle ilgili Bankalarası Kart Merkezi (BKM)'nin bazı veriler yayınladığını aktaran yetkili, ancak bu merkezin yayınladığı verilerin başka unsurları da içerdiğini belirtiyor. Aynı yetkili, "BKM'de her kartla yapılan işlem e-ticaret kapsamında gösteriliyor. Örneğin siz bir havale yapın sigorta poliçesi ödeyin bu sanki e-ticaret kapsamında gibi değerlendiriliyor. Hal böyle olunca sektör büyüklüğü 30 milyara kadar çıkıyor. Ama böyle değil gerçekten elektronik ortamda ticaret yapanları baz alındığında sektörün 4-5 milyar olduğunu görüyoruz. Aynı şekilde e-ticaretle ilgili TÜİK'de bir araştırma yapıyor ancak TÜİK'in verileri de sağlıklı değil. Yani ne kamu ne de özel sektörde e-ticaretle ilgili sağlıklı veri üreten bir kurum yok." ifadelerini kullanıyor.

E-TİCARETİN YASASI YOK

e-ticaretin önde gelen problemlerinden birisini; henüz kanuni bir düzenlemeye tabi olmaması olarak gösteren Gelir İdaresi yetkilisi, "e-ticaret nasıl yapılır, uzaktan mesafeli satışta nelere dikkat edilmesi gerekir, bunları ele alan bir yasa tasarısı var ama net halini almadı." diyor. Buna rağmen e-ticaret yapan firmaların Maliye tarafından sıkı takip altında olduğunu kaydeden aynı yetkili, e-ticaret yapanları tespit eden Xenon programının yanında banka ve kargo firmalarıyla da iş birliği içinde olduklarını vurgularken, şunları aktarıyor:

"e-ticaretin normal ticaretten farkı internet üzerinden oluyor olması. Bu sebeple fikizi ticaret yapan tüccarlar nasılsa sanal ortamda ticaret yapanların da aynı yükümlülükleri var. e-giriş.gov.tr sitesini kurduk. Orda da siz vergi mükellefi misiniz değil misiniz size orda birkaç soruyla bunu tespit etmeye çalışan bir sistem var. Gelir idaresi olarak öncelikli amacımız e-ticaret yapan firmaları vergisel anlamda bilinçlendirmek. Mükellefler vergisel bir sorun yaşamasın diye önceden bilinçlendiriyoruz. e-ticaretin izlenmesi konusunda bankalar kredi kartı işlem bilgilerini bizlerle paylaşıyor. e-ticaret ile yapılan ticari işlemleri de bize ayrıca bildiriyorlar. Biz bu bilgileri kullanarak kim ne kadar satış yaptığını görebiliyoruz. Lojistik ayağıyla da e-ticareti takip edebiliyoruz. Kargo firmalarıyla tek tek görüştük. Onlardan da e-ticaret kapsamında mal satan firmaların bilgilerini alacağız. Bu sayede bunların fiziki takibini sağlamış olacağız. Xenon ile kayıt dışı firmaları tespit edeceğiz. Sanal postla ödeme ayağını kontrol edeceğiz. Kargo şirketleriyle fiziki ayağını kontrol edeceğiz. Bu şekilde e-ticaretin üç sac ayağını oluşturmuş olacağız."