Bankalarda yeni ödeme düzenlemesi: Limit güncellemesi geldi, 5 gün kuralı nedir?

Geçtiğimiz hafta sonu Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren düzenlemeyle, tüketicilerin 7 bin TL üzerindeki mal veya hizmet alımlarında zorunlu banka ödeme sınırı 30 bin TL’ye yükseltildi. Peki, bu düzenleme hangi durumları kapsıyor? Kimler, hangi ödemeleri bankadan yapmak zorunda?

Kapsam ve i̇stisnalar
Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram, konuyla ilgili detayları şu şekilde aktardı:
1.Aile İçi ve Arkadaş Ödemeleri:
Ticaretle uğraşmayan kişilerin kendi aralarında yaptığı ödemeler bu kapsamda yer almıyor. Örneğin, bir vatandaş babasına 40 bin TL’yi elden verebilir; bu ödeme için bankaya gitme zorunluluğu bulunmuyor.
2.Ticaret veya Hizmet Amaçlı Ödemeler:
Ticaretle uğraşmayan bir vatandaş, avukat, doktor gibi serbest meslek sahiplerine veya ticari işletmelere 30 bin TL ve üzeri ödeme yapacaksa, bu işlemi mutlaka banka veya finans kurumları aracılığıyla gerçekleştirmek zorunda. Ayrıca, fiş veya fatura alması gerekiyor.

Kayıt dışı ekonomiye darbe
Bayram, düzenlemenin kayıt dışı ekonomiyle mücadeleye önemli bir katkı sağlayacağını belirtti. Daha önce yalnızca ticari işlemlerde fiş veya fatura zorunluluğu bulunurken, artık vergi mükellefi olmayan vatandaşların da mal veya hizmet alımlarında fiş alması gerektiği vurgulandı. Bu kurala uymayanlar, toplam bedelin yüzde 10’u kadar cezayla karşı karşıya kalacak.

Kurala uymayanları bekleyen cezalar
Düzenlemeye göre:

30 bin TL ve üzeri ödemeleri banka üzerinden yapmayanlar, toplam bedelin yüzde 10’u kadar cezalandırılacak.

Örneğin, 50 bin TL’lik bir alışverişte, 5 bin TL ceza uygulanabilecek.

Cezalar 5 bin TL’nin altında olmayacak ve toplamda bir yıl içinde 20 milyon TL’yi aşamayacak.

Fatura almayanlara 5 gün kuralı
Yeni düzenlemede, alışveriş yaptığı yerden fatura veya fiş almayanların, 5 gün içinde Gelir İdaresi Başkanlığı’na durumu bildirmesi halinde cezadan muaf tutulacağı ifade ediliyor. Bu, tüketiciler için önemli bir istisna olarak öne çıkıyor.

Yeni düzenlemenin etkileri
Düzenleme, yalnızca bireyler için değil, işletmeler ve serbest meslek sahipleri için de önemli değişiklikler getirdi. Ödemelerin kayıt altına alınması, hem ticaretin daha şeffaf bir şekilde yapılmasını sağlayacak hem de vergi kaybını önleyecek.