"Gümrük Birliği anlaşmasını sürdüremeyebiliriz"

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, DEİK Türk-Amerikan İş Konseyi'nin düzenlediği toplantıda dikkat çekici değerlendirmelerde bulundu.

AŞKIMIZ VAR, PARAMIZ YOK

Zeybekçi, Türkiye’nin 2023 hedeflerine ulaşma yolunda en büyük zorluklarından birinin sermaye birikiminin olmaması olarak gösterdi. Ekonomi Bakanı, “Türkiye'nin zorlukları var mı? Evet. Bu zorluklarımızdan en önemlilerinden birisi Türkiye'nin bu hedeflerine ulaşabilecek bir sermaye birikimi yok. Evet aşkımız var, sevdamız var, kapasitemiz var, potansiyelimiz var, mekanımız var ama paramız yok” dedi. Zeybekci, “Türkiye'de tasarruf oranlarımız resmi kayıtlara baktığımız zaman yüzde 12,5 civarında milli gelirimizin tasarruf edebildiğimiz oranı. Bu oran içinde yüzde 50'ler civarında Hindistan’da yüzde 40'lar civarında Avrupa Birliği ortalaması yüzde 25'lerin üzerinde. Bu Türkiye’nin kendi imkan ve kaynaklarıyla yatırım yapması için yeterli değil” diye devam etti. Bakan, “Tam bu noktada bizim bize ait olmayan tasarrufları Türkiye’ye getirerek yatırım yapmak, bize ait olmayan enerji ve hammadde kaynaklarının olduğu yerlerde işbirliği yapmak, uzun vadeli işbirlikleri yapmamız, dostlarımızla işbirliği yapmamız gerekiyor” dedi.

KÜÇÜMSENMEYECEK BİR BAŞARI

Zeybekci, "Sonuçta Türkiye bunu fasoncu bir imalat, üretim ve ihracat yapısıyla başardı. Küçümsenmeyecek bir başarıdır bu. Türkiye bunu bu şartlarda başarabilmişse çok büyük bir potansiyeli olduğunu söylememiz gerekir. Türkiye 2023 hedefleriyle çok başka ufuklara yelken açtı" diye konuştu. Türkiye'nin edilgen bir ekonomiden etken bir ekonomiye girmesi gerektiğini anlatan Zeybekci, Türkiye'nin bunu sadece kendi kaynaklarıyla yapmasının zor olduğunu, dostlarıyla ve kültür coğrafyasıyla başarabileceğini dile getirdi.

GÜMRÜK BİRLİĞİ ÇIKIŞI

Bakan, "ABD ile AB arasında imzalanacak Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı (TTIP) anlaşmasının içinde olmaması, Türkiye'nin Gümrük Birliği anlaşmasını sürdürmesini imkansız hale getiriyor. Biz bunu sürdüremeyiz diye bir tespitimiz oldu. Bizim bunun içinde olmamız gerekiyor" dedi. Türkiye'nin on yıllar öncesinde yaptığı ihracatı şimdi tek başına sadece Denizli'nin, Gaziantep'in yapabildiğini vurgulayan Zeybekci, Türkiye'nin bunu Anadolu'nun kaynaklarıyla, sermayesiyle başarabildiğini söyledi.

“GÜMRÜK BİRLİĞİ ANLAŞMASININ SÜRDÜRMEK İMKANSIZ HALE GELEBİLİR”

Türkiye'nin bulunduğu coğrafyada hem ABD'ye hem de AB'ye önemli imkanlar yaratabilecek bir ülke konumunda olduğuna dikkati çeken Zeybekci, ABD ve AB'nin de Türkiye'nin hedeflerine ulaşması için olmazsa olmaz ortaklarından olduğunu vurguladı. Zeybekci, AB ile Türkiye arasında Gümrük Birliği anlaşması imzalanırken Türkiye'nin orta vadede AB'ye tam üye olacağı ve bu süreç içinde böyle bir mekanizma ile devam etmesinin düşünüldüğünü hatırlattı. Türkiye'nin hiçbir şekilde karar alma, görüş bildirme hakkı olmadığını, Gümrük Birliği'nin aldığı tüm kararlara da uymak zorunda olunduğunu söyleyen Zeybekci, şunları kaydetti:

EGEMEN BİR DEVLETİN İMZALAMAMASI GEREKEN BİR ANLAŞMA

"Aslına egemen bir devletin yapması pek mümkün olmayan bir anlaşma. O günü suçlamak için söylemiyorum. O günün şartlarına baktığımızda belki de doğruydu. Toplamda baktığımızda Türkiye, Gümrük Birliği'nden geçen süre zarfında artı olarak yararlanmıştır. AB ile olan bu birliktelikten Türkiye fayda sağlamıştır. Ama bu günlerde Türkiye, Gümrük Birliği'nden yavaş yavaş rahatsızlıklar duymaya başladığı döneme giriyor. AB iştahlı bir şekilde üçüncü ülkelerle serbest ticaret anlaşmaları imzalıyor. Serbest ticaret anlaşması imzalayan ülkelerle Türkiye organik bir bağ kuramıyor. O ülke AB'den elde ettiği tüm hakları Türkiye'den de oto olarak elde ediyor. Ama Türkiye aynı şekilde bu hakkı elde edemiyor. Türkiye'nin o ülke ile ayrı anlaşma imzalaması gerekiyor. Bu da genel olarak olamıyor. Türkiye'nin bunun kabul etmesi mümkün değil." AB ile ABD arasındaki TTIP anlaşması hakkında da bilgi veren Zeybekci, AB'nin daha önce üçüncü ülkelerle yaptığı serbest ticaret anlaşmalarını ülke olarak kontrol edebildiklerini ancak ABD ile yapılacak TTIP anlaşmasının serbest ticaret anlaşmasının ötesinde bir ekonomik ortaklık olduğunu vurguladı.

ÇALIŞMALAR HAZIR

AB ile ABD arasında TTIP anlaşması imzalandığında Türkiye'nin buna dahil olmadığı takdirde hangi ölçüde etkileneceğine dair bir çalışma hazırladıklarını aktaran Zeybekci, "ABD ile AB arasında imzalanacak TTIP anlaşması içinde olmaması, Türkiye'nin Gümrük Birliği anlaşmasını sürdürmesini imkansız hale getiriyor. Biz bunu sürdüremeyiz diye bir tespitimiz oldu. Bizim bunun içinde olmamız gerekiyor" diye konuştu. Zeybekci, bu durumu hem AB hem de AB'deki ilgili yetkililere ilettiklerini de anlattı. Türkiye'nin TTIP içinde olması gerektiğini, içinde olmadığı takdirde biz yokuz diyecek bir anlayışın içinde de olmadıklarını vurgulayan Zeybekci, "Biz her halükarda TTIP'nin içinde olacağız" dedi. ABD ile Türkiye'nin birbirlerinden vazgeçemeyecek müttefikler olduğunu ifade eden Zeybekci, ABD'nin Türkiye'nin global bir aktör haline gelmesi için olmazsa olmaz ülkelerden birisi olduğuna dikkati çekti. Zeybekci, Türkiye ile ABD arasında TTIP görüşmelerine eş zamanlı olarak serbest ticaret anlaşması görüşmelerinin de olması gerektiğine işaret ederek, bununla ilgili görüşmelerin sürdüğünü belirtti. Türkiye'nin menfaatinin ABD ile AB arasında yapılacak TTIP anlaşmasının içinde ya da buna paralel bir serbest ticaret anlaşması imzalaması olduğunu tekrarlayan Zeybekci, "Bunun için ABD'de dostlarımızla, kongre üyeleriyle, Başkanlık mekanizmalarıyla, Cumhuriyetçilerle, Demokratlarla temasa geçmemiz gerekiyor. TTIP'nin Türkiye için ne kadar önemli olduğunu anlatmamız gerekiyor" dedi.