İngiliz sterlininde tombul parmak iddiası
Küresel piyasalarda hareketli günler yaşanırken, İngiliz sterlininde yaşanan çöküş herkesi şaşkına çevirdi. Ortada somut bir neden olmamasına rağmen sterlinin dolar karşısında sadece bugünkü kaybı yüzde 6'yı geçti
Piyasa uzmanları Brexit referandumunun sonuçlarının açıklandığı günden bu yana sterlinde görülen en sert düşüşün bilgisayar kaynaklı hatalı satış emirleri (Tombul parmak) nedeniyle yaşandığını düşünüyor.
Hafta başından buyana düşüşün yaşan sterlindeki hareket, özellikle bugün zirve yaptı. Asya'daki erken işlemlerde, habertürk'ün Bloomberg'den derlediği verilere göre 1.1841 seviyesine kadar gerileyerek Mart 1985'ten bu yana en düşük seviyesini gördü. Kısa süreli düşüşün ardından kayıplarının önemli kısmını geri alan sterlin, yüzde 1.46 ekside 1.2431 seviyesinden işlem görüyor.
Birçok piyasa uzmanı sterlindeki çöküş için insan hatası olasılığı üzerinde dururken, “tombul parmak” hatasına algoritmalardan kaynaklanan satış baskısının eklendiğini düşünüyor. Diğer bir kısım ise, Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande'nin İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılmanın sonuçlarına katlanması gerektiğini belirttiği Financial Times makalesini işaret ediyor.
TOMBUL PARMAK NEDİR?
Borsalarda traderların yaptığı işlemler sırasında yanlış bir tuşa basarak istenen alım seviyesi ya da fiyatından çok daha fazlasını gerçekleştirmesine "fat finger" yani tombul parmak hatası deniyor. Örneğin 1000 lot alım yerine bir sıfıra daha fazla basılıp 10.000 lo alım yapılması gibi...
Yanlış tuşla yapılan büyük alımlar hisselerde anlık fiyat yükselmelerine yol açarken büyük satışlar ise hisselerde büyük düşüşe yol açabiliyor.
STERLİN TÜRK LİRASI KARŞISINDA DA ERİYOR
Öte yandan Brexit sonrasında tarihin en düşük günlerini yaşayan sterlin TL karşısında değer kaybını sürdürüyor. geçtiğimiz çarşamba günü son 31 yılın en düşük seviyelerinin altına gerileyen sterlin/TL kuru 3,90'ın altını görmüştü.
O günden bu yana düşmeye devam eden sterlin/TL kuru bu sabaha 3,79 lira seviyelerinde seyrediyor.
Syndey'e Rochford Capital Pty yöneticisi Derek Mumford, o ve çalışma arkadaşlarının sterlindeki düşüşün nedenlerini araştırdıklarını, haberleri ve interneti taradıklarını belirtti.
Mumford, “Hareketin hızına bakılacak olursa hızlı bir çöküş gibi görünüyor” dedi. Sterlinni 1.28 seviyesinin üzerine tırmanmadığı bir durumda, gelecek haftalarda 1.15'e gerilemeye hazırlandığını ekleyen Mumford, “Bunu doğrulamakta zorluk çekiyorum. AB'nin sert bir Brexit'e yöneleceğine ilişkin bir şok olduğunu düşünmüyorum” şeklinde devam etti.
Sterlin yaşanan hareketleri değerlendiren KapitalFX araştırma uzmanı Enver Erkan, tüm ihtimalleri yorumladı. Erkan'n yorumları şöyle;
"Sabaha karşı GBPUSD’da yaklaşık 1200 piplik sert bir düşüş görüldü; parite 1,26’lardan bir anda 1,14’lere doğru düşerken, sonrasında ise hızlı bir şekilde 1,24’lere geri geldi. Bu ani hareket neden oldu? Birkaç potansiyel açıklaması olabilir:
Kesin bir açıklama getirilemeyen bu ani hareket akla ilk önce “şişman parmak” olasılığını getiriyor. Hatalı emir girişi böyle bir harekete neden olmuş olabilir. Piyasada likiditenin azaldığı bir saatte girilmiş yüklü bir GBP satış emri de harekete neden olmuş olabilir.
Traderların satış için en yakın emirlerini spotun 100 tick altına yerleştirmeleri ile beraber algoritmik tradelerin yol açtığı bir durum olabilir.
Piyasada likiditenin kaybolmasıyla düşüş ivme kazanmış olabilir. Asya traderları “bid” fiyatının aniden kaybolduğunu, bir veya daha fazla lkidite sağlayıcının kendini kapattığını söylüyorlar.
Bir traderın Bloomberg’e söylediğine göre 8 fiyat sağlayıcının olduğu FX fiyat ekranı 30 saniye boyunca “bid” fiyatının olmaması nedeniyle kararmış. 1,25 – 1,20 fiyatlarında biriken birçok yüksek miktarlı satış opsiyonları var. Bu seviyelerden alım emirlerinin gecikmesi ile de likiditenin olmadığı bir anda serbest düşüş olmuş olabilir. Birçok değişik açıklama getiriliyor ve hepsi de trade, algoritma, bilgisayar bazlı. Temelde bu düşüşe neden olan bir haber kaynağı yok."