IŞİD’in finansmanı Körfez’den

Musul’daki merkez bankasında el koyduğu paralarla dünyanın en zengin örgütü hâline gelen Irak Şam İslam Devleti, parasına para katmaya devam ediyor. Uzmanlar, örgütün finansmanı konusunda Körfez ülkelerini işaret ediyor.

Deutsche Welle’in haberine göre; Irak Şam İslam Devleti (IŞİD), Musul’a girdiğinde buradaki merkez bankasında bulunan 500 milyar Irak dinarı, yani yaklaşık 420 milyon dolara da el koydu. Şu an örgütün elinde yaklaşık 2 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor. Paranın tam olarak nereden geldiği ise bilmece. Irak’taki Şii hükümet Suudi Arabistan’ı suçluyor. Başbakan Nuri el Maliki salı günü yaptığı açıklamada, “IŞİD’in mali ve moral destek almasından Suudi Arabistan’ı sorumlu tutuyoruz” dedi. Suudi Arabistan’ın müttefiki ABD ise bu suçlamaları geri çevirerek bu ifadelerin net olmadığı ve hakaret içerdiği tepkisini gösterdi.

Petrol Türkiye'de satılıyor

Almanya’dan Mainz Üniversitesi Arap Dünyası Araştırmalar Merkezi Direktörü Günter Meyer, IŞİD’in finansman kaynağı olarak Körfez ülkelerine işaret ediyor. Meyer, şimdiye kadarki en önemli finans kaynağının başta Suudi Arabistan olmak üzere Katar, Kuveyt ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi Körfez ülkeleri olduğunu belirtiyor. Suriye nüfusunun dörtte üçünün Sünni olduğuna ancak azınlıktaki Şiiler tarafından yönetildiğine dikkat çeken Meyer, Körfez ülkelerinin IŞİD’e yaptığı mali desteğin, Esad rejimini devirme amaçlı olduğunu kaydediyor. Meyer’e göre IŞİD’in ikinci büyük para kaynağı Suriye’nin kuzeyindeki petrol yatakları. Meyer, “Suriye’nin kuzeyinde işgal altındaki bölgelerde petrol çıkarılan geniş alanlar bulunuyor ve en önemlileri IŞİD’in kontrolünde. Petrolü kamyonlarla sınırdan geçirip Türkiye’ye götürüyorlar” diyor.
Amerikan düşünce kuruluşu Brookings Enstitüsü’nden konuk araştırmacı Charles Lister, IŞİD’in ağırlıklı olarak kendi kendini finanse eden bir örgüt olduğunu, paranın sürekli akışını sağlamak üzere toplum içinde şebekeler kurmaya özel önem verdiklerini belirtiyor.

Musul’u haraca bağladılar

Musul’un buna iyi bir örnek olduğunu belirten Lister, “Musul’un neredeyse tamamında komplike haraç şebekeleri oluşturarak hasır altından güçlü bir nüfuz kurdular. Küçük ve büyük ölçekli işletmeleri, inşaat şirketlerini hedef aldılar. Hatta söylentiler doğruysa yerel hükümet yetkililerini de haraca bağladılar. Örgütün, Suriye’nin kuzeydoğusundaki Rakka kenti gibi tamamen kendi kontrolünde bulunan bölgelerde vergiler koyduğu da düşünülüyor” diyor.

Petrol devleri Irak’tan çekildi, Türkiye’de akaryakıta zam geldi

Irak’ı kasıp kavuran IŞİD tehlikesi Türkiye’deki tüketicinin cebini de yaktı. Dün, IŞİD tehlikesi nedeniyle Irak’ta petrol üretimi yapan uluslararası şirketler personellerini çekip, üretimi durdurma kararı alınca petrol fiyatları 115 dolarla Ağustos 2013’ten bu yana en yüksek seviyesine ulaşırken, Türkiye’de benzin ve motorine anında zam geldi. Zam tutarı benzinde 10, motorinde 12 kuruş olarak belirlenirken 45 litrelik depoya sahip bir otonun deposu, bugünden itibaren benzinli araçlarda 4.5, motorinli araçlarda ise 5.4 TL daha pahalıya dolacak. Son zamla birlikte İstanbul’da benzinin litre fiyatının 5.14 TL, motorinin ise 4.49 TL olması bekleniyor. Böylece 45 litrelik depoyu doldurmak için ödenecek tutar motorinde 202, benzinli araç da ise 231 TL’ye yükseldi.

Şirketler ülkeyi terk ediyor

Irak Devleti Petrol Şirketi South Oil’in başkanı Dhiya Jaffar, ülkedeki mezhep çatışmaları ve terör örgütü IŞİD’in petrol rafineleri ele geçirmesi üzerine, birçok batılı petrol şirketinin personelini ülkeden tahliye etmeye başladığını açıkladı. Jaffar, Exxon Mobil’in çalışanlarından büyük bölümünü tahliye ettiğini, BP’nin ise personelinin yüzde 20’lik kısmını ülkeden çıkardığını belirtti. ENI, Schlumberger, Weatherford, ve Baker Hughes gibi petrol şirketleri ile ilgili şu an için herhangi bir plan olmadığı belirtildi. Bağdat yönetimi kontrolünde bulunan Güney Irak’ta çalışan şirketlerden ise herhangi bir açıklama gelmedi.

İstasyonlarda araç kuyruğu

Akaryakıt sıkıntısı nedeniyle Kerkük ve Erbil'deki petrol istasyonları önünde kilometrelerce araç kuyruğu oluştuğu bildiriliyor. 2 kilometreyi bulan uzun araç kuyrukları oluştu. Araç sahipleri, akaryakıt almak için saatlerce sıra bekliyor. Yetkililer bir kişiye 30 litreden fazla akaryakıt satılmasını yasaklarken, belirli istasyonların 24 saat hizmet vereceği bildirildi.