Maliye Bakanı, belediye başkanlarını uyardı
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, mahalli idareler bütçesinin 3 yılın ardından ilk kez açık vermesi üzerine, sorunun yaşandığı belde ve ilçe belediyelerin başkanlarını uyardı. Şimşek, "Özellikle belde ve ilçe belediye başkanları, ayaklarını yorganlarına göre uzatmalı" dedi.
Şimşek, buradaki bozulma sinyalinin Türkiye'nin mali disiplinde uluslararası platformda yakaladığı performansın tehlikeye sokacağına dikkati çekerek, belediye başkanlarına "Ayağınızı yorganınıza göre uzatın" mesajını verdi.
Mahalli idareler bütçesinde 2010 yılından itibaren başlayan bütçe fazlası trendi bozulma eğilimi göstermeye başladı. 2010 yılında 1,3 milyar lira, 2011 yılında da 2,4 milyar lira fazla veren mahalli idareler bütçesi, 2012 yılını 35 milyon lira açıkla kapadı.
Bakan Şimşek, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, bütçe fazlasının 2012 yılında bütçe açığına dönüşmesindeki en önemli etkenin, belde ve ilçe belediyelerindeki mal ve hizmet alımları ile yatırım harcamalarındaki artış olduğunu söyledi.
Açık veren belediyelerin profiline bakılınca çarpıcı sonuçların ortaya çıktığını vurgulayan Şimşek, geçen yıl toplam 2 bin 950 belediyenin bin 949'nun açık verdiğini ve bunların tamamına yakınının belde ve ilçe belediyesi olduğunu ifade etti.
"Önemli bir sinyal"
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, geçen yılın sonu itibariyle ortaya çıkan 35 milyon liralık mahalli idareler bütçe açığını önemli bir sinyal olarak kabul ettiklerini ifade ederek, geçen yılın sonu itibariyle ortaya çıkan rakamlara bakıldığında merkezi bütçenin önemli açıklarla karşı karşıya kalabileceğine dikkati çekti. Şimşek, "2013 ve 2014 yılları bütçelerinde beklenmedik bir tabloyla karşılaşmamak için herkesin, hesabını iyi yapması gerekiyor. Özellikle belde ve ilçe belediye başkanları, ayaklarını yorganlarına göre uzatmalı" diye konuştu.
"Merkezi bütçeden verilen desteğe rağmen açık veren belediyeler var"
Hükümet olarak mahalli hizmetlerin geliştirilmesi ve yatırımların hızlandırılmasını önemsediklerini vurgulayan Şimşek, bu çerçevede 2008 yılında yapılan değişiklikle mahalli idarelerin bütçeden aldığı payı arttırmak gibi önemli adımlar attıklarını hatırlattı.
Bakan Şimşek, ilave olarak özellikle yaz aylarında yoğunlaşan mahalli hizmetlerde kaynak daralmasını önlemek için, Bakanlar Kurulu olarak borçlara karşılık paylardan yapılan kesintilerin üç ay boyunca yüzde 0 olarak uygulanmasını sağladıklarını ve belediyelerin yapması gereken bir çok hizmeti, merkezi yönetimden karşılandığına dikkat çekti. Şimşek, "Bunlara rağmen bütçede verilen açığı kabul etmemiz söz konusu değil" dedi.
Denk bütçe vurgusu
Mahalli hizmetlere ve yatırımlara önem vermekle birlikte, mali disiplinin gereklerinin göz önünde bulundurulması gerektiğini vurgulayan Şimşek, yatırımları gerçekleştirirken yüksek bütçe açıkları da beraberinde geliyorsa, bu durumun, gelecek yönetimlere borç yükü bırakma sonucunu doğuracağını ifade etti.
Bakan Şimşek, ayrıca, mahalli idarelerin bütçelerine ilişkin düzenlemelerde çok açık bir şekilde "denk bütçe" vurgusunun yapıldığına işaret ederek, sözlerini şöyle tamamladı:
"Bu çerçevede mali disiplinin sürdürülebilirliği konusunda mahalli idareleri uyarıyoruz. Yönetim giderleri için ihtiyaç duyulan mal ve hizmet alımlarında tasarrufun sağlanması, merkezi yönetimden aktarılan proje yardımlarının amacı dışında kullanılmaması, personel giderlerinde yasal sınırın aşılmaması, arsa üretimi gibi yollarla öz gelir kapasitesinin arttırılması gibi beklentilerimiz bulunuyor. Mali disiplin anlayışının oturmaması durumunda, uluslararası platformda genel yönetim açığı konusunda yakaladığımız performansın tehlikeye girebileceği unutulmamalıdır."
2010-2012 yılı Ocak-Aralık dönemleri mahalli idareler bütçe gerçekleşmeleri şöyle: (bin TL)
2010 | 2011 | 2012 | Değişim Oranı (yüzde)(10-11) | Değişim Oranı (yüzde)(11-12) | |
Harcamalar | 52.226.305 | 61.011.336 | 69.298.699 | 16,82 | 13,58 |
Personel Giderleri | 10.285.548 | 11.259.474 | 12.192.651 | 9,47 | 8,29 |
Sosyal Güv. Kur. Devlet Primi | 1.817.851 | 1.904.374 | 1.968.097 | 4,76 | 3,35 |
Mal ve Hizmet Alımları | 17.983.695 | 22.104.733 | 26.196.297 | 22,92 | 18,51 |
Faiz Harcamaları | 1.361.457 | 1.322.058 | 1.432.644 | -2,89 | 8,36 |
Cari Transferler | 2.918.936 | 2.416.930 | 2.413.341 | -17,20 | -0,15 |
Sermaye Giderleri | 16.391.304 | 19.780.146 | 23.315.323 | 20,67 | 17,87 |
Sermaye Transferleri | 385.495 | 1.167.435 | 740.115 | 202,84 | -36,60 |
Borç Verme | 1.082.019 | 1.056.186 | 1.040.231 | -2,39 | -1,51 |
Gelirler | 53.582.118 | 63.415.789 | 69.263.300 | 18,35 | 9,22 |
Vergi Gelirleri | 5.904.388 | 6.901.489 | 7.249.848 | 16,89 | 5,05 |
Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri | 11.922.406 | 13.868.818 | 16.050.147 | 16,33 | 15,73 |
Proje Yardımları | 8.876.235 | 10.261.712 | 10.330.824 | 15,61 | 0,67 |
Faizler, Paylar ve Cezalar | 24.172.266 | 28.852.081 | 32.546.882 | 19,36 | 12,81 |
Sermaye Gelirleri | 2.690.268 | 3.483.632 | 3.049.318 | 29,49 | -12,47 |
Alacaklardan Tahsilatlar | 16.555 | 48.057 | 36.281 | 190,29 | -24,50 |
Bütçe Dengesi | 1.355.813 | 2.404.453 | -35.399 | 77,34 |
-101,47 |