Pompada fiyat karmaşası!

EPDK’nın akaryakıt şirketlerine yönelik ‘fiyatı indirin’ uyarısı sektörde tartışılmaya devam ediyor.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) uyarısı üzerine, Petrol Sanayi Derneği (PETDER) ve önde gelen akaryakıt dağıtım şirketlerinin üst düzey yöneticileri, dün Ankara’da EPDK yetkilileri ile bir araya geldi. EPDK’da gerçekleştirilen toplantıda sektör temsilcileri, Türkiye’de akaryakıt ticaretinde kendine özgü maliyet yapısı olduğuna işaret ederek, vergiler çıkarıldığında İstanbul’da geçerli fiyatların, referans alınan Roma, Atina, Madrid ve Paris’ten ucuz olduğuna dikkat çektiler. Sektöre göre, bu veriler ışığında indirim mümkün değil. İstasyonda 4.94 liraya satılan bir litre benzinin 2.93 lirası vergiye (ÖTV+KDV) gidiyor. Rafineri şirketi 1.57 lira ve dağıtım şirketi de 0.44 TL pay alıyor. Akaryakıtçılar, ucuz benzin için mutlaka vergilerin düşürülmesi gerektiğini belirtiyor. Öte yandan rafineri şirketi TÜPRAŞ’ın fiyatları Akdeniz Çanağı (CIF) yüzde 3 bandına uyumlu olduğundan indirim uyarısı kapsamı dışında tutuldu.

Sektör kaynaklarından alınan bilgiye göre Ankara’da yapılan EPDK-sektör toplantısında akaryakıtçıların öne sürdüğü görüşler şöyle: “Dört ülkenin (İspanya, İtalya, Yunanistan ve Fransa) fiyatlarıyla Türkiye’nin kıyaslanmasında bir yöntem-metodoloji yanlışlığı yapılıyor. Her piyasanın kendine özgü koşulları dikkate alınmıyor; Türkiye’de akaryakıtta toptan satış piyasanın yüzde 40’ına ulaşıyor. Toptan satışlarda yer yer yüzde 10’lara varan indirimler yapılıyor; kredi kartı ile 4 defa üst üste yapılan alımlarda yine yüzde 10’a yakın indirim sağlayan kampanyalar düzenleniyor; dağıtım şirketleri, devlete peşin ödediği ve daha sonra tüketicilerden 30-45 gün vade ile tahsil ettikleri ÖTV’nin finansal yükünü üstleniyor; otomasyon sistemi ve ulusal marker önemli finansal ve operasyonel maliyetler getiriyor. Bu tür maliyetler Avrupa’da söz konusu bile değil. Sadece otomasyon için her dağıtım şirketi en az 20 kişi istihdam ediyor; karşılaştırma yapılan ülkelerden Fransa’da akaryakıtın yüzde 60’ı marketlere konulan pompalardan self-servis yöntemiyle satılıyor. Türkiye’de gerek dağıtım gerekse de bayi ağında binlerce çalışan söz konusu. Akaryakıt sektörüne göre vergiler çıkarıldığında İstanbul’daki akaryakıt fiyatları, referans alınan Roma, Atina, Madrid ve Paris’ten daha ucuz.

‘Dağıtım şirketleri gereğini yapacaktır’

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, akaryakıt dağıtım şirketlerinin tavan fiyat uygulamasına ihtiyaç kalmadan gereğini yapacakları inancında olduğunu söyledi. Bakan Yıldız, yaptığı açıklamada, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun akaryakıt dağıtım şirketlerine yönelik fiyatlarda indirime gitmeleri konusunda gönderdiği yazıyla ilgili şu görüşlere yer verdi: “EPDK, Petrol Piyasası Kanunu gereği akaryakıt fiyat oluşumlarının Avrupa piyasalarıyla uyumlu olup olmadığını dağıtıcı, rafineri, bayi açısından izlemekle sorumlu bir kamu kurumudur. Bu bahsedilen konu da EPDK’nın rutin izlemelerinden biridir.”

Şirketler indirime başladı

Öte yandan EPDK’nın şirketlere yaptığı fiyat indirimi uyarısı dikkate alınmaya başlandı. EPDK kaynaklarından alınan bilgiye göre bazı dağıtım şirketlerinin bugünden itibaren kendi dağıtıcı paylarında motorinde 6-8 kuruş, benzinde ise 2-3 kuruşluk indirimleri EPDK’ya bildirmeye başladı. Ayrıca, bazı LPG şirketlerinin de TÜPRAŞ’ın önceki gün LPG’ye yaptığı 9 kuruşluk zammı fiyatlara yansıtmayacağı belirtiliyor. Bu arada yapılan fiyat takibi sonucunda, kanunun emrettiği en yakın erişilebilir uluslararası piyasalarla Türkiye fiyatları arasında 7-10 kuruş civarı bir fark tespit edildi.

Zaman