Sosyal güvenlikte son değişiklikler
6728 sayılı Yasa ile sosyal güvenlik mevzuatını düzenleyen 5510 sayılı Yasa’da önemli değişiklikler yapıldı.
Sosyal güvenlik mevzuatındaki önemli değişiklikleri Star yazarı Ahmet Metin Aysoy bugünkü köşesinde masaya yatırdı. İşte o yazı;
Yeniliklerin tamamına yakını 9.8.2016 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe girdi. Bir düzenleme de 1.1.2018 tarihinde yürürlüğe girecek.
A.9.8.2016 tarihinde yürürlüğe giren düzenlemeler
1- Afet ve diğer mücbir sebep hâllerinde belgelerin verilme süresi ve primlerin ertelenmesi
Yangın, su baskını, sel, kuraklık, yer kayması, deprem gibi afetlerle ağır hastalık, ağır kaza, tutukluluk ve sabotaj gibi nedenlerle ticari veya ekonomik kayıplara uğrayan işverenler, 5510 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılar ile bu Kanuna göre primlerini kendileri ödeyen sigortalılar, bu durumu belgelemeleri kaydıyla vakanın veya afetin meydana geldiği tarihten itibaren üç ay içinde talepte bulunmaları ve prim ödeme aczine düştüklerinin, yapılacak inceleme sonucu anlaşılması hâlinde, belgelerin verilme süresi ve primlerin ödenmesinin ertelenmesi mümkün olabilecek. (madde 91)
Bu düzenlemenin eski halinde, çok dar kapsamda sadece, yangın, su baskını, yer kayması, deprem gibi afetlerde belgelerin verilme süresini ve primlerin ödenmesini ertelemek mümkün oluyordu. Bu kapsam yeni düzenlemeyle, sabotaj, ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluk gibi mücbir sebepleri ilave ederek genişletildi.
2-Muhtasar ve Prim Hizmet Belgesi ve İdari Ceza
SGK’ ya verilen ‘aylık prim ve hizmet belgesi’ ile Maliye Bakanlığı’na verilen ‘muhtasar beyanname’ tek belgede birleştirildi. Bu belge ‘Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi’ olarak adlandırıldı.
Bu beyannamedeki sigortalıların, prime esas kazançlarının veya hizmetlerinin bildirilmediği, eksik ya da geç bildirildiği anlaşılan her bir işyeri için;
1) Beyannamenin asıl olması hâlinde, aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla beyannamede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin beşte biri tutarında,
2) Beyannamenin ek olması hâlinde, aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla her bir ek beyannamede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin sekizde biri tutarında,
3) Ek beyannamenin, SGK tarafından resen düzenlenmesi durumunda, aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla her bir ek beyannamede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin yarısı tutarında,
4) Beyannamenin mahkeme kararı, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler sonucunda verilmediğinin anlaşılması halinde , aylık beyannamedeki her bir işyeri için,
a) Kamu idareleri ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olanlar hakkında asgari ücretin üç katını geçmemek üzere sigortalı başına aylık asgari ücret tutarında,
b) Diğer defterleri tutmak zorunda olanlar hakkında asgari ücretin iki katını geçmemek üzere sigortalı başına yarım asgari ücret tutarında,
c) Defter tutmakla yükümlü olmayanlar hakkında aylık asgari ücreti geçmemek üzere sigortalı başına asgari ücretin üçte biri tutarında,
ç) Beyannamedeki her bir işyerinden bildirilen sigortalıların sadece prime esas kazançlarının eksik bildirildiğinin anlaşılması hâlinde ise beyannamenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığı, işverence düzenlenip düzenlenmediği dikkate alınmaksızın, aylık asgari ücretin onda birinden az, iki katından fazla olmamak üzere tespit edilen prime esas kazanç tutarında, idari para cezası uygulanacak. (Madde 102)
3-Müşterek Sorumluluk
5510 sayılı Kanun gereği internet, elektronik ve benzeri ortamda Kuruma gönderilecek muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin defter ve kayıtlara ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmamasından işverenlerle birlikte yazılı sözleşme ile yetki verilmiş serbest muhasebeci, serbest muhasebeci malî müşavir ve yeminli malî müşavirler de müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulacak.
B-1.1.2018 tarihinde yürürlüğe girecek düzenleme
Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde, sigortalıların işyerlerinde fiilen yaptıkları işe uygun meslek adı ve kodunu, gerçeğe aykırı bildiren her bir işyeri için aylık asgari ücreti geçmemek üzere meslek adı ve kodu gerçeğe aykırı bildirilen sigortalı başına asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulaması 1.1.2018 tarihinde yürürlüğe girecek.