SPK’dan da takas işlemlerine sınırlama
BDDK'nın bankaların yurt dışı yerleşiklerle yaptığı swap hacmini özkaynaklarının yüzde 1'i ile sınırlamasının ardından aynı sınırlama SPK tarafından sermaye piyasası kurumlarına da getirildi. Ankara, döviz karşılığı TL ya da tersi swap işlemlerinin yurt içinde yapılmasını ve kurdaki dalgalanmayı engellemeyi amaçlıyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) yabancıların Türk bankalarından TL alarak yaptıkları swap (takas), vadeli işlem, opsiyon ve türev işlemlerde işlem tutarını bankanın hesaplanan özkaynaklarının yüzde 1’i ile sınırlandırmasının ardından Sermaye Piyasası Kurulu’ndan (SPK) da “sermaye piyasası kurumları” için sınırlama geldi.
BDDK’nın kararında olduğu gibi SPK’nın da TL’nin döviz karşısındaki değerinin düşüşünü engellemek için bu adımı attığı belirtiliyor.
SPK’dan yapılan açıklamada “COVID-19 salgını nedeniyle küresel piyasalardaki dengesizlikler ve risklerin artmış olması nedeniyle, söz konusu risklerin yönetilmesi ve finansal istikrarın korunmasına yönelik olarak atılan adımların ve alınan tedbirlerin etkinliğini artırmak amacıyla kurulumuzun 13/04/2020 tarihli toplantısında;
SPK’DAN ONAY GEREKİYOR
1) Sermaye piyasası kurumlarının yurtdışı yerleşiklerle yaptıkları bir bacağı döviz diğer bacağı TL olan ve vadede TL alım yönünde gerçekleştirecekleri para swapı, forward, opsiyon ve diğer türev işlemlerin toplamının ilgili sermaye yeterliliği düzenlemeleri uyarınca bir önceki ay sonu itibarıyla hazırlanmış sermaye yeterliliği tablolarında yer alan özsermaye tutarlarının yüzde 1'i ile sınırlandırılmasına, söz konusu oranın günlük olarak takip edilmesine, bu minvalde mevcut aşımlar giderilinceye kadar yeni bir işlem yapılamamasına ve bu mahiyetteki vadesi gelen işlemlerin yenilenmemesine, söz konusu işlemlerin anlaşılan vadeden önce her ne sebeple olursa olsun bozulmak istenmesi veya vadesinin uzatılmasının istenmesi durumunda kurulun yazılı onayının alınmasına,
2) Sermaye piyasası kurumlarının yurtdışı yerleşiklerle yaptıkları bir bacağı döviz diğer bacağı TL olan vadede TL satım yönündeki para swapı, forward, opsiyon ve diğer türev işlem tutarları toplamının, (1) no'lu bentte belirtilen şekilde hesaplanan özkaynaklarına oranının hiçbir takvim gününde
– vadesine 7 gün kalan işlemler için yüzde 1'i,
– vadesine 30 gün kalan işlemler için yüzde 2'yi
– vadesine 1 yıl kalan işlemler için yüzde 10'u
geçmemesine, her ne sebeple olursa olsun söz konusu işlemlerin anlaşılan vadeden önce bozulmak istenmesi veya vadesinin uzatılmasının istenmesi durumunda Kurulun yazılı onayının alınmasına karar verilmiştir.”
ENVER ERKAN: “YABANCININ HİSSE SATMASINA NEDEN OLABİLİR”
Tera Yatırım’dan ekonomist Enver Erkan, BDDK kararına ilişkin “Daha önceki swap limiti düzenlemelerinde olduğu gibi TL'de spekülatif atak ve açığa satışı sınırlamayı amaçlıyor. Yabancıların, Türk bankalarıyla yaptıkları swap işlemlerinden aldıkları TL'yi kullanarak dolar almalarının önüne set çekiyor” değerlendirmesinde bulundu.
“Bir başka deyişle, yabancının piyasada döviz almak için satacak TL bulamaması amaçlanıyor” diyen Erkan, “kur oynaklığını önlemeyi amaçlayan bu hamle, teoride kur için aşağı etki yapabilir, ancak bu durumda yabancının TL bulmak için hisse senedi satmasına yol açabilir” ifadelerini kullandı.