Suudiler için kırmızı alarm!

Katar'ın başkenti Doha'da pazar günü düzenlenecek zirveyi AA muhabirine değerlendiren uzmanlar, katılımcı ülkelerin ham petrol üretim miktarlarını ocak ayı seviyelerinde sabit tutma kararı alması durumunda bile bunun ham petrol piyasasını etkilemeyeceği görüşünü dile getirdi.

New Jersey Teknoloji Enstitüsü Finans Profesörü T. Homer Bonitsis, "OPEC ve OPEC dışındaki petrol üreticisi ülkelerin toplantısından petrol üretimini sabit tutma kararı çıkması halinde bile küresel ham petrol piyasasındaki arz fazlası ortadan kalmayacak. Doha anlaşması daha masaya gelmeden ölü bir mutabakattır." diye konuştu.

Bonitsis, zirvede yer alacak yaklaşık 15 petrol üreticisi ülkenin her birinin farklı çıkarlarının olduğuna dikkati çekerek, "Petrol piyasası, üretimi sabit tutma kararının etkin biçimde uygulanamayacağını anlayacak." dedi.

'FİYATLAR YENİDEN DÜŞECEK'

Üretimi sabit tutma kararının petrol fiyatlarını kısa süreli artırabileceğini vurgulayan Bonitsis, bu yükselişin piyasadaki arz fazlası nedeniyle uzun sürmeyeceğini ve petrol fiyatlarının yeniden düşeceğini söyledi.

OPEC'in, petrol piyasasında fiyatları belirleme gücünün giderek azaldığını anlatan Bonitsis, ABD ve Rusya gibi OPEC dışı petrol üreticisi konumundaki aktörlerin piyasadaki öneminin arttığını ve küresel petrol pazarında artık kalıcı hale geldiğini belirtti.

Petrol fiyatlarının ocak ayında son 13 yılın en düşük seviyesine gerilediğini hatırlatan Bonitsis, sözlerini şöyle sürdürdü;

"Bu durum, küresel ham petrol talebinin düşük olmasından kaynaklanıyor. Küresel petrol talebinin artması için öncelikle dünya genelinde ekonomik durgunluğun sona ermesi ve büyümenin artması gerekiyor. Asya ve Avrupa'da güçlü bir ekonomik büyüme ve piyasadaki arz fazlasının azalması petrol fiyatlarının dengeye ulaşmasını sağlayabilir. Aksi takdirde, istikrarız fiyatlar uzun bir süre daha devam edecek."

'DÜŞÜK PETROL SUUDİ ARABİSTAN'DA REJİMİ DEĞİŞTİRİR'

New York merkezli finansal yatırım şirketi Oppenheimer & Co. Inc.'in Kıdemli Enerji Stratejisti Fadel Gheit de Suudi Arabistan'ın OPEC'in son üç olağan toplantısında petrol üretiminde kesintiye gitmeyi reddettiğine işaret ederek, Suudilerin düşük petrol fiyatlarına karşı küresel petrol piyasasındaki payını koruma stratejisi izlediğini ifade etti.

Suudi Arabistan'ın, bu stratejiyle, ABD'li kaya petrolü üreticilerini küresel ham petrol piyasasının dışına itmeye çalıştığını aktaran Gheit, "Bu strateji, istenilen seviyede sonuç vermedi. Suudilerin Amerikalı petrol üreticilerini artık pazarın bir parçası olarak kabul etmeli." ifadelerini kullandı.

Gheit, düşük petrol fiyatlarından dolayı Suudi Arabistan ekonomisinin her yıl ortalama 100 milyar dolar bütçe açığı verebileceğini vurgulayarak, "Suudiler, düşük petrol fiyatlarına en fazla beş yıl daha direnç gösterebilir. Aksi takdirde ülkede rejim değişikliği olabilir." şeklinde konuştu.

DÜŞÜK FİYAT, ÜRETİCİLERİ ZORLUYOR

Petrol fiyatlarının Haziran 2014'teki 115 dolarlık seviyeden 44 dolara kadar gerilemesi, Suudi Arabistan, Rusya gibi ekonomileri petrol satışlarına bağımlı ülkeleri olumsuz etkiledi.

Piyasadaki talep azlığına eklenen arz fazlası, petrol fiyatlarındaki düşüşü kalıcı hale getirerek üretici ülkeleri yeni bir arayışa yöneltti. OPEC içerisinde petrol üretimine kota getirme çabaları ise Suudi Arabistan tarafından engellendi.

Bugün gelinen noktada, Rusya ve Suudi Arabistan önderliğinde ülkelerin petrol üretim seviyelerini Ocak 2015 seviyelerinde sabit tutma çalışmalarının, fiyatların yükselmesini sağlamayacağı öngörülüyor.

Dünyanın en büyük petrol üreticisi ve aynı zamanda en büyük tüketicisi olan ABD'nin ve İran'ın bu anlaşmaya katılmayacak olması, piyasadaki fiyat düşüklüğünün temel etkenlerinden olan arz fazlasının giderilemeyeceği beklentisini güçlendiriyor.

Öte yandan, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) tarafından dün yayınlanan petrol raporunda, üretimi sabit tutma kararının piyasada somut bir etki oluşturmayacağı belirtilmişti.