Tüm siciller temizleniyor

Torba yasaya eklenen düzenleme 2017 itibarıyla yürürlüğe girecek. Peki sicil affından kim, nasıl yararlanacak? Ne kadar süre tanınacak? Borç peşin mi ödenecek? Posta'dan Bilal Emin Turan yasa tasarısının içeriği ve merak edilen tüm konuları yazdı.

KREDİYE ULAŞMAK ZORDU

Kredi, kredi kartı borçlarını ve çeklerini yasal süresi içinde ödeyemeyenler bankaların gözünde 'sicili bozuk' olarak değerlendiriliyor. Bir başka deyişle bu kişiler 'kara listeye' almıyor. Kara listeye girenlerin bankadan kredi, kredi kartı veya çek defteri alması neredeyse imkansız. Bozuk sicil kayıtları 2009'da çıkarılan afla Merkez Bankası tarafından silinmişti. Ancak bankalar kendi kayıtlarını tutmaya devam etti.

13.8 MİLYONA DOKUNACAK

Şimdi banka kayıtlarını da içeren bir sicil affı gündemde. Yasa tasarısı geçen hafta Meclis'e sunuldu. Türkiye ticaretinde beyaz bir sayfa açmayı hedefleyen sicil affı ile 11.5 milyon kişi ile 2.3 milyon şirket kara listeden çıkacak. Bunun için yasa çıktıktan sonra şahısların ve şirketlerin 6 ay içinde borçlarını ödemesi veya yeniden yapılandırması gerekiyor. Bankalar borcunu ödeyeni kara listeden çıkaracak.

90 GÜNÜ GEÇEN...

Vadesi gelen kredi borcu 90 gün içinde ödenmezse bankalar, yasal takip sürecini başlatıyor. Böylece kara listeye girmiş oluyorsunuz. Dana önce Merkez Bankası tarafından tutulan sicil bilgileri, 2011 'de çıkarılan kanunla Bankalar Birliği bünyesindeki 'Risk Merkezi'ne devredildi. Banka müşterilerinin risk bilgileri bu merkezde toplanıyor ve söz konusu bilgiler bu kuruluşlarla, gerçek veya tüzel kişilerin kendileriyle paylaşılıyor.

KİMLER YARALANACAK?

Kredi kartı, tüketici kredisi borcu olan tüketiciler, karşılıksız çeki olan esnaf, ticaret erbabı, senedi protestolu olanlar, kredisi olan bütün kişi ve kurumlar faydalanacak.

Halen ödenmemiş çeki olan 566 bin 116 kişi.

Kredi kartı nedeniyle yasal takip borcu bulunan 2 milyon 233 bin 188 kişi.

Tüketici, taşıt ve konut kredileri nedeniyle yasal takibe düşen 1 milyon 729 bin 846 kişi.

Ticari kredilerden yasal takip borcu olan 535 bin 379 şahıs şirketi ve 99 bin 928 sermaye şirketi af kapsamına alınacak.

Kara listeye giren ancak borcunu daha önceden ödeyenler de aftan yararlanacak.

ÖNCE SİCİLİNİZİ TEMİZLEYİN

Risk Merkezi, banka müşterilerine ait kredi limit, kredi risk ve tasfiye olunacak alacaklar, protestolu senet, karşılıksız çek, ibrazında ödenen çek ve negatif nitelikli bireysel kredi bilgilerini topluyor. Daha sonra bu bilgileri bankalarla paylaşıyor. Vatandaşlar başvuru yapmaları halinde, kendileriyle ilgili 10 yıl geriye giden finansal performans (çek, kredi, senet gibi) ve risk bilgilerini öğrenebiliyor. Risk Merkezi Raporu için şahsen, posta, e-posta ve internet (www.riskmerkezi.org) yoluyla başvuru yapılıyor. Rapor ücreti 5 lira.

EN ÇOK ESNAF BEKLİYOR

Daha önce çıkarılan sicil affına rağmen bankalar kendi kayıtlarını tutunca en çok esnaf mağdur olmuştu. Acil ihtiyacı ya da yatırımı olan esnaf, bankalardan her seferinde eli boş döndü. Sicili bozuk olan esnaf krediye bir türlü ulaşamadı. Hatta devlet destekli faizsiz krediyi dahi alamadı. Siciller temizlenince esnaf, can suyu niteliğindeki kredilere ulaşabilecek.