Türkiye ucuz LNG'de rekora koşuyor
BOTAŞ; Rusya, İran ve Azerbaycan’dan satın aldığı boru gazına göre çok daha “ucuz” olan sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatında rekora koşuyor. 2019 yılında LNG’nin toplam doğal gaz ithalatı içindeki payı yüzde 29-30 oldu.
Koronavirüs salgını sonrasında dünyada emtia fiyatları hızla düştü. Petrol ve özellikle spot piyasada doğal gaz fiyatlarında yaşanan düşüş, “tarihi” olarak nitelenen değerlendirmelere yol açtı.
Türkiye, doğal gaz ve petrol ithal eden ülke olarak pozisyonunu aldı. “Ucuz” petrol ve akaryakıtla (özellikle motorin) depolarını doldurdu; stoklarını artırdı.
Türkiye’nin ham petrol ve akaryakıt, toplam stok kapasitesi 15.8 milyon metreküp. LPG stok kapasitesi de 924 bin metreküp. Bu kapasitenin yüzde 90’ı dolduruldu.
BORU GAZI YERİNE LNG
Doğal gazda da konjonktürün sunduğu fırsatlara göre adım atıldı. Daha pahalı olan boru gazı ithalatında frene basıldı. Fiyatı, boru gazının yarısının altında olan LNG ithalatına ağırlık verildi. Rusya’dan ithal edilen doğal gazın her 1000 metreküp fiyatı 230 dolar, buna karşılık LNG 80-100 dolar bandında seyrediyor.
2019’da, yıllık 45 milyar metreküp gaz ithal edildi. Bunun, yüzde 29-30’unu, eş deyişle 13-14 milyar metreküpünü LNG oluşturdu. ABD, LNG ithalatında önemli bir partner olarak öne çıktı.
LNG ithalatı, bu yıl daha da artacak. Toplam gaz ithalatında LNG’nin payının yüzde 29-30’dan, yüzde 35’e (belki biraz daha fazlasına) çıkartılması hedefleniyor.
YILIN İLK YARISINDA TAM GAZ
2020 yılının ilk yarısında olabildiğince LNG ithalatına ağırlık verilecek. Başta ABD olmak üzere değişik ülkelerden maksimum düzeyde “ucuz” LNG ithal edilecek.
İthalat, daha sonra kademeli olarak azaltılacak. Üçüncü ve özellikle son çeyrekte, “al ya da öde” yaptırımını aşmak için Rusya, İran ve Azerbaycan’dan boru gazı ithalatı artırılacak. Son çeyrek, kış mevsimine denk geliyor. Gaz tüketimi artacak. Böylece, “al ya da öde”ye girmeden (veya en az miktarla) taahhüt edilen gazın ilgili tedarikçi ülkelerden çekilmesi hedefleniyor.