Yeni Orta Vadeli Program: Ekonomi yavaşlayacak, işsizlik ve enflasyon artacak

Geçen yıl yayımlanan Orta Vadeli Program'da (OVP), bu yıl için öngörülen yüzde 4'lük büyüme rakamı, yeni OVP'de yüzde 3'e çekildi. 2016 yılı için büyüme yüzde 5'ten yüzde 4'e revize edilirken, söz konusu rakam 2017 yılı için yüzde 4,5, 2018 için de yüzde 5 olarak tahmin edildi.

Kalkınma Bakanlığınca hazırlanan, Bakanlar Kurulu tarafından kabul edilen 2016-2018 dönemine ilişkin OVP, Resmi Gazete'de yayımlandı.

Yeni OVP'de, 2015-2017 dönemini kapsayan OVP'ye göre söz konusu yıllara ilişkin ekonomik veri tahminlerinde değişiklikler yapıldı.

Üç yıllık büyüme tahmini değiştirildi
Buna göre, geçen yılki OVP'de, bu yıl için yüzde 4'lük büyüme öngörülürken, bugün açıklanan OVP'de büyüme rakamı yüzde 3'e çekildi. 2016 yılı için büyüme tahmini yüzde 5'ten yüzde 4'e indirildi. 2017 beklentisi ise yüzde 5'ten yüzde 4,5'e çekilirken, 2018 için yüzde 5'lik büyüme öngörülüyor.

Bu yıl için GSYH tahmini, geçen yıl yayımlanan OVP'ye göre TL bazında 1 trilyon 945 milyar liradan 1 trilyon 928 milyar liraya düştü. GSYH tahmini 2016 yılı için 2 trilyon 141 milyar lira, 2017 için 2 trilyon 376 milyar lira, 2018 yılı için de 2 trilyon 640 milyar lira olarak belirlendi.

Dolar yükseldi ve gelir yöntemi değiştirildi
Programın temel ekonomik büyüklükler bölümünde bu yıl Türkiye'nin de aralarında olduğu gelişmekte olan ülkelerin döviz kurlarında yüksek boyutta dalgalanmaların meydana geldiği hatırlatıldı. Bu konjonktürde ülkelerin mukayeseli refah seviyesini daha doğru yansıtması ve refah düzeyindeki eğilimi daha sağlıklı göstermesi nedeniyle tabloda Satın Alma Gücü Paritesine (SAGP) göre hesaplanmış GSYH ve kişi başına gelire yer verildiği bildirildi.

Satın Alma Gücü Paritesine göre GSYH, bu yıl için 1 trilyon 516 milyar dolar olarak tahmin edildi. GSYH'nin, 2016'da 1 trilyon 596 milyar dolar, 2017'de 1 trilyon 697 milyar dolar, 2018'de ise 1 trilyon 818 milyar dolar olması bekleniyor.

SAGP'ye göre kişi başına milli gelir tahmini bu yıl için 19 bin 506 dolar olurken, 2016 yılı için 20 bin 313 dolar, 2017 yılı için 21 bin 377 dolar, 2018 yılı için 22 bin 680 dolar olarak tahmin edildi.

Büyüme düştü ama tüketim arttı
Türkiye'de toplam tüketimde geçen yıl yayımlanan OVP'de bu yıl için yüzde 3,8 artış beklenirken, bugün açıklanan OVP'de toplam tüketimde artış oranı beklentisi yüzde 4,5'e çıktı. Gelecek yıl için beklenti yüzde 4'ten yüzde 3,7'ye çekildi. 2017 ve 2018 yılları için yüzde 4,1'lik tüketim artışı öngörülüyor.

Bu yıl için sabit sermaye yatırımlarında yüzde 4,2 artış beklenen tahminler, yüzde 4,7'ye çıkarıldı. 2016 için bu rakam 8,9'dan yüzde 5,2'ye, 2017 için de yüzde 9,3'ten yüzde 7,5'e indirildi. 2018 yılı için de yüzde 8,2'lik sabit sermaye yatırımı artışı öngörüsü yapıldı.

İşsizlik artacak
Bu yıl işsizlik oranında da önceki tahminlerde yüzde 9,5 olan rakam yüzde 10,5'e yükseltilirken, 2016 yılı için yüzde 9,2'den yüzde 10,3'e, 2017 için yüzde 9,1'den 10,2'ye artırıldı. 2018 sonunda ise işsizlik oranının yüzde 9,9 olması bekleniyor.

İhracat ve ithalat tahminlerinde düşüş
Önceki OVP'ye göre, bu yıl için 173 milyar dolar olarak öngörülen ihracat, 143 milyar dolara, 2016 yılı için 187,4 milyar dolar olarak öngörülen rakam 150 milyar dolara, 2017 için 203,4 milyar dolar olarak öngörülen ihracat tahmini de 170 milyar dolara çekildi. 2018 yılında ihracatın 192,5 milyar dolar olması bekleniyor.

İthalat beklentilerinde ise 2015 yılı için 258 milyar dolardan 208,4 milyar dolara, 2016 yılı için 276,8 milyar dolardan 216,3 milyar dolara, 2017 yılı için 297,5 milyar dolardan 239,6 milyar dolara gerileme öngörülüyor. 2018 sonunda da 265,6 milyar dolarlık ithalat bekleniyor.

Seyahat gelirlerinde de bu yıl için 26,8 milyar dolar tahmininde bulunulurken, bunun 2016 yılı için 28,6 milyar dolar, 2017 yılı 30,6 milyar dolar, 2018 yılı için de 32,1 milyar dolar olması öngörülüyor.

Enflasyonda artış beklentisi
Cari işlemler dengesindeki açık tahmini de bu yıl için 46 milyar dolardan 36,7 milyar dolara çekildi. 2016 yılı için söz konusu rakam 49,2 milyar dolardan 34 milyar dolara ,2017'de de 50,7 milyar dolardan 34,4 milyar dolara indirildi. 2018'de ise cari açığın 35,2 milyar dolar olması bekleniyor.

Geçen yıl OVP'de, bu yıl için 6 olarak tahmin edilen GSYH deflatörü tahmini 7,1'e, 2016 yılı için 5,3 olan tahmin 6,8'e, 2017 için de 5'ten 6,2'ye yükseltildi. Söz konusu rakamın 2018 için ise 5,8 olması öngörülüyor.

Önceki OVP'de bu yıl sonu için yüzde 6,3 olarak beklenen TÜFE tahmini yüzde 7,6'ya, 2016 için yüzde 5'ten yüzde 6,5'e, 2017 için ise yüzde 5'ten yüzde 5,5'e çıkarıldı. 2018'de de TÜFE için yüzde 5 tahmini yapıldı.

2016-2018 dönemi OVP'de yer alan temel ekonomik büyüklükler şöyle: